De PvdA-fractie kent de meeste nieuwkomers: 21. CDA, SP, GroenLinks, ChristenUnie en SGP hoeven geen nieuwe collega’s in te werken. VVD-fractievoorzitter Zalm krijgt vier collega’s meer dan voor de verkiezingen, maar omdat een aantal zittende kamerleden niet meer beschikbaar was, krijgt hij met acht nieuwelingen te maken.

Het bekendste nieuwe liberale kamerlid is ongetwijfeld Ayaan Hirsi Ali. Zij heeft vanwege haar overstap van PvdA naar VVD al van zich doen spreken. In de verkiezingscampagne pleitte ze voor afschaffing van het bijzonder onderwijs en haar voormalige geloofsheld, Mohammed, schilderde ze eind vorige week af als „een persvers tiran.”

Charlie Aptroot is ook een nieuwkomer in de VVD-fractie. Hij deed politieke ervaring op in de Provinciale Staten van Zuid-Holland. Hij heeft veel waardering voor het optreden van de Somalische: „Ali is een geweldig mens. Ze is heel moedig. Ze is een breekijzer omdat ze dingen ter sprake brengt die anderen niet durven aan te roeren.” In tegenstelling tot veel anderen is Aptroot dan ook niet geschrokken van haar uitlatingen: „Waar ik wel van ben geschrokken, zijn de reacties op haar uitspraken. Die zijn pas onverdraagzaam.”

Aptroot was tot voor kort ondernemer. Hij heeft zijn bedrijf verkocht om zich helemaal in te graven in de politiek. „De overheid in ons land is veel te groot. Ik wil werken aan een kleinere, maar kwalitatief betere overheid. Bedrijven komen om in de papieren rompslomp. Ik vind het echt jammer dat CDA en VVD geen meerderheid hebben behaald. Ook in de oppositie kan ik best wat bereiken, maar dat zal wel moeilijker gaan.”

Het woensdag geïnstalleerde PvdA-kamerlid Diederik Samsom gaat zich in de komende periode helemaal op het milieu storten. Dat ligt erg voor de hand, want de jonge sociaal-democraat was tot voor kort werkzaam als actieleider bij de milieuorganisatie Greenpeace.

Toch ligt het niet zo simpel, legt Samson uit: „Tot het aantreden van het centrumrechtse kabinet, deze zomer, had ik niet de behoefte om me speciaal op het milieu te gaan richten, maar wilde ik mijn aandacht graag verbreden. CDA, VVD en LPF hebben het belang van natuur en milieu echter schromelijk onderschat. Er is nauwelijks iets gebeurd. Dat is een motief om me juist op onze leefomgeving te richten. De kiezers kunnen me over vier jaar afrekenen op het beëindigen van kernenergie, op het bevorderen van wind- en zonnestroom, op meer onderzoek naar alternatieve energiebronnen, op bescherming van de Waddenzee en op het realiseren van meer natuurgebieden.”

D66-kamerlid Lousewies van der Laan is vooral uit persoonlijke ambitie overgestapt naar de Tweede Kamer. Ze was europarlementariër voor haar partij. „Ik heb eerst bij de Europese Commissie gewerkt, daarna vier jaar voor eurocommissaris Hans van den Broek en drieënhalf jaar geleden kwam ik in het Europees Parlement. Ik merkte de laatste tijd dat mijn leercurve afzakte. Daarom is het goed dat ik een nieuwe uitdaging aanga.”

Van der Laan stond nummer twee op de D66-kandidatenlijst. Toen lijsttrekker De Graaf vorige week na de verkiezingen terugtrad, drongen collega’s erop aan dat zij de voorzittershamer zou overnemen. „Als ik het had gewild, was ik het geworden. Ik moet echter eerst de weg leren in Den Haag. Ik wil de dossiers kennen en de mores. Dittrich is een uitstekende fractievoorzitter. Ik kies zelf het goede moment uit om meer verantwoordelijkheid te dragen.”

Nu D66 maar zes zetels heeft gehaald, rijst de vraag naar de toekomst van de partij. Van der Laan is daar heel optimistisch over: „Vorige week hebben veel mensen uit strategische overwegingen op de PvdA’er Bos gestemd, terwijl hun hart bij D66 ligt. Dat hebben ze ons in groten getale laten weten.

Onze partij wil mensen mogelijkheden geven om hun leven naar eigen inzicht in te richten. Denk aan de invoering van een referendum en aan de verkiezing van een burgemeester. Maar ook aan meer zeggenschap op scholen en bij pensioenfondsen en over de veiligheid in de eigen omgeving. Veel partijen zijn te betuttelend. We hebben nog een wereld te winnen en dat gaat ons lukken ook.”

De opmerkelijkste nieuwkomer bij de LPF is demissionair minister Nawijn. Hij werd met voorkeurstemmen gekozen. Hij aanvaardt zijn kamerzetel, terwijl hij enkele maanden geleden het werk in de Tweede Kamer nog „een groot ritueel” noemde. Maar Nawijn heeft daar geen moeite mee. Hij blijft blijmoedigheid uitstralen. Hij is dik tevreden met zijn nieuwe ambt. Verwijzend naar de vele proefballonnen die hij als minister opliet, zegt hij: „Ik heb begrepen dat ik aan deze kant van de zaal wél alles mag zeggen wat ik denk.”