Opinie

Verhoog status herdenking 15 augustus

Elk jaar wordt op 15 augustus in Nederland het einde van de Tweede Wereldoorlog her­dacht. Een relatief onbekende herdenking voor veel Nederlanders, zo bleek uit onderzoek. Deze dag moet even belangrijk worden als de dodenherdenking op 4 mei.

Jasper van den Bovenkamp
14 August 2009 19:56Gewijzigd op 14 November 2020 08:27

Ankie Werner, secretaris Stichting Herdenking Gevallenen en Slachtoffers in Nederlands-Indië: „De regeringskeuze voor 4 en 5 mei is een jaarlijkse ontkenning van het lijden en de dood van vele land­genoten. Nabestaanden van hen die zijn vermoord door jap of nationalist waren emotioneel en materieel alles kwijt, en de kans op compensatie door de Nederlandse regering is verkwanseld. Uit­gemergeld, getraumatiseerd en zonder bezittingen moesten zij in een vreemd, koud en berooid land via krenkende controles of die ‘blauwen’ zich wel Hollands genoeg gedroegen of kookten, met een door de omgeving en regering opgelegd zwijgen een uitweg zoeken. Hun lijden gelijkwaardig behandelen als dat van hen die hier verbleven plus een jaarlijkse koninklijke vertegenwoordiging op 15 augustus, zou een begin van regerings­respect betekenen, wat ontbroken heeft sinds 1945.”Prof. dr. H. Blom, oud-directeur Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie, in een toespraak in 2007: „Er zijn in Nederland drie momenten in het jaar die niet meer weg te denken zijn in verband met de Tweede Wereldoorlog, te weten 4 en 5 mei, 15 augustus en 29 januari, de Auschwitz­herdenking.”

Joost van Bodegom, voor-zitter Stichting Herdenking 15 augustus 1945: „De 15e augustus is de enige dag waarop in Den Haag bij het Indisch Monument de nationale herdenking plaatsvindt van het einde van de Tweede Wereldoorlog. Die dag heeft zich in het herdenkingsschema een eigen plaats verworven en daarmee een eigen status, die onvergelijkbaar is met die van 4 en 5 mei. De Indische gemeenschap heeft zich in Nederland meestal bescheiden opgesteld. Daarin hoeft wat mij betreft geen verandering te komen. De samenwerking met het Nationaal Comité 4 en 5 mei is uitstekend. Wij trekken zo veel mogelijk samen op.”

Peter Holsbergen (83), Indië-veteraan: „Ik ben zowel als oud-Indiëstrijder, nabestaande en als veteraan van de Tweede Wereldoorlog bij de herdenkingen betrokken. Voor mij is de dodenherdenking op 4 mei even belangrijk als de herdenking op 15 augustus. De dag waarop we het officiële einde van de Tweede Wereldoorlog herdenken, moet daarom gelijkwaardig worden aan 4 mei. Maar blijkbaar is er niet genoeg animo om de herdenking van vandaag een jaarlijks nationaal karakter te geven. Dat wordt ook symbolisch zichtbaar in het Nationaal Monument op de Dam. Daarin ligt de aarde van alle volkenen groeperingen, behalve van de Indiërs. Deze zaken betreur ik.”

Nine Nooter, directeur Nationaal Comité 4 en 5 mei: „In Nederland vinden het hele jaar door tientallen herdenkingen plaats. Van september, het begin van de bevrijding van Nederland, tot 15 augustus, het formele einde van de Tweede Wereldoorlog. Voor elke oorlogsbetrokkene is een andere datum belangrijk. Dat is vaak verbonden met een persoonlijke ervaring, een herinnering of een emotie. Slechts één keer in het jaar komen alle getroffenen van de oorlog bijeen, ongeacht achtergrond en oorlogservaring, om gezamenlijk, in aanwezigheid van het staatshoofd, de regering en de Nederlandse samenleving, jong en oud, alle doden die zijn omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog en sindsdien te herdenken. Natuurlijk is 15 augustus belangrijk, maar de status van 4 en 5 mei is en blijft uniek.”

Staatssecretaris Busse­maker van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, tijdens de her­denking van de bevrijding van Nederlands-Indië in 2008: „Voor mensen die de oorlog in Nederlands-Indië hebben meegemaakt, is de oorlog altijd aanwezig. Voor hen –en voor velen hier aanwezig– is 15 augustus een belangrijke dag. Natuurlijk vanwege de capitulatie van Japan en de bevrijding uit de kampen, maar ook omdat deze dag een erkenning van het leed uit het verleden is. Een verleden waar lang over is gezwegen.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer