Er verandert meer dan de kleur van zijn jas
Eens was de postbode een man met status, gehuld in zwart of donkergrijs, zijn tas vol privépost. Privépost bezorgt hij nog steeds, maar verder is zo ongeveer alles veranderd in postbodeland.
De korte broek die eindelijk in het kledingpakket kwam, het uniform dat van PTT-rood in TNT-oranje veranderde – dat zijn de kleinste veranderingen waar de postbezorger de afgelopen jaren mee te maken had. Ingrijpender zijn de liberalisering van de postmarkt –zodat de postbode op straat collega’s van Sandd en SelektMail tegenkomt– de bezuinigingen, het massaontslag.Post- en pakketbezorger TNT maakte maandag bekend dat er 600 banen verdwijnen bij de pakketdivisie – het grootste gedeelte niet in Nederland overigens. Het aantal komt boven op de eerder aangekondigde 11.000 banen die worden geschrapt vanwege een reorganisatie, het grootste massaontslag in Nederland sinds decennia. In totaal werken in Nederland 23.000 mensen bij TNT.
Een ander gevolg van de ‘hervorming’ bij het postbedrijf is dat het aantal postbodes die hun eigen post op huisnummer sorteren, wordt teruggebracht. In plaats daarvan komen er meer goedkopere, vaak parttime werkende postbezorgers, die alleen de post rondbrengen. „De functie van postbode wordt geheel uitgekleed”, verzuchtte Peter Wiechmann van Abvakabo FNV destijds in een reactie.
Er is niets aan te doen, zegt TNT: de combinatie van de recessie én de concurrentie van internet, met daardoor dalende postvolumes, maken bezuinigingen noodzakelijk.
Maar het bedrijf heeft een winst geboekt van 81 miljoen euro, protesteert Tweede Kamerlid Gesthuizen van de SP. Zij is initiatiefnemer van Red de postbode, een actiegroep die zich sterk maakt voor postbodes in een turbulente postwereld.
„Ervaren krachten vliegen er aan de achterkant uit en aan de voorkant worden goedkopere werknemers binnengehaald”, zegt Gesthuizen. „Dat vind ik kwalijk, dat er niet wordt gezorgd voor een fatsoenlijk salaris.” Ze hekelt het stukloon, waardoor postbezorgers onder het minimumloon zouden kunnen worden betaald.
Dat de consument beter wordt van de bezuinigingen, moet ze nog zien. „Ik heb het niet gemerkt. Ik hoor mensen over verkeerd bezorgde post. In bepaalde wijken was de postbode een begrip, hij kende de fijne kneepjes, hij wist het verschil tussen de nummers 206 rood en 206 zwart.”
Gesthuizen pleit voor betere arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden bij het postbedrijf. „Ik denk dat het hand in hand kan gaan: efficiënt werken en tevreden werknemers.”
Ze voorziet dat de discussie over de zesdaagse postbezorging zal worden hervat. „Het is nu nog wettelijk geregeld dat we ook op zaterdag post krijgen – maar het is duur, en ik denk dat dit onder druk komt te staan. Een kaartje sturen wordt een luxeproduct.”