Namens de federale regering van het semiautonome Zuid-Sudan was vicepresident Riëk Machar woensdagmorgen aanwezig in de zaal van het Permanente Hof van Arbitrage (PCA), dat gevestigd is in het Vredespaleis in Den Haag. Hij zei na afloop dat zijn regering de uitspraak van het hof zal respecteren. „Ik denk dat dit de vrede in Sudan zal versterken.”Dirdeiry Mohammed die namens de centrale regering van Sudan in de zaal van het Vredespaleis zat, kraaide victorie. „Het is fantastisch dat de belangrijkste olievelden nu niet meer in Abyei liggen. Het is vooral een overwinning dat het Hegligolieveld, verreweg het groot-ste olieveld, nu aan ons is gegeven.”

Krachtens de uitspraak van het PCA heeft de regering in Khartoem ook de zeggenschap gekregen over de belangrijke oliepijplijn die het zwarte goud naar de noordelijke havenstad Port Sudan transporteert.

Het PCA is weliswaar gevestigd in Den Haag, maar het is een internationale rechtbank die uitspraken doet over grensgeschillen. Rechter Pierre-Marie Dupuy van het PCA zei tijdens de uitspraak gisteren: „Het is cruciaal voor het vredesproces dat alle partijen zich aan de uitspraak conformeren.”

De centrale regering van Sudan vroeg samen met de federale regering van Zuid-Sudan vorig jaar of het PCA eens en voor al-tijd wilde besluiten waar nu precies de grens ligt van de zogenaamde Abyeiregio. Dat is een gebied rondom het stadje Abyei op de grens van Sudan en Zuid-Sudan.

In dat gebied is altijd al spanning geweest tussen de zwart-Afrikaanse Dinkastam en de meer Arabische Misseriyastam. Die strijd ging over rechten voor vee om te grazen en over drinkwater. Toen in de jaren negentig echter duidelijk werd dat er grote oliereserves onder de grond zaten, kwam de Abyeiregio onder veel grotere druk te staan.

Op dat moment woedde een langdurige burgeroorlog tussen rebellen van het SPLA en het regeringsleger. Op 9 januari 2005 werd een vredesverdrag gesloten dat bepaalde dat Zuid-Sudan een autonome positie zou krijgen. Bovendien zouden de inwoners van Zuid-Sudan in 2011 zich in een referendum kunnen uitspreken voor onafhankelijkheid van het noorden. Algemeen wordt aangenomen dat Zuid-Sudan inderdaad voor afscheiding zal kiezen.

Een commissie bestaande uit internationale experts bepaalde reeds in juli 2005 de grenzen van de omstreden Abyeiregio. Volgens de experts hoorde het gebied met de belangrijkste olievelden bij Abyei, en dus zouden die oliebronnen eigendom worden van Zuid-Sudan indien het zuiden in 2011 zou kiezen voor onafhankelijkheid.

Maar de regering in Khartoem is het nooit met die grenzen eens geweest. De experts zouden te veel op de hand van Zuid-Sudan zijn geweest.

Zo kon het gebeuren dat Abyei de afgelopen jaren uitgroeide tot het symbool van de voortgaande ruzie tussen Zuid-Sudan en Sudan. In mei van 2008 leidden de spanningen bijna tot een hervatting van de oorlog. Het kwam tot grootschalige schermutselingen tussen troepen van de centrale regering en hun oude rivalen van de SPLA.

Het centrum van het stadje Abyei werd volledig in puin geschoten, tientallen militairen vonden de dood en tienduizenden burgers ontvluchtten het gebied. Die burgers durven nog steeds niet terug te keren uit angst dat een nieuwe strijd losbarst.

In Abyei wonen nu slechts 3000 mensen, terwijl het stadje begin vorig jaar ruim 50.000 inwoners telde.