Wensgeneeskunde
Echtparen die kinderloos bleven, weten ervan mee te praten: onvruchtbaarheid is een zwaar juk. Ouders in spe zullen alle mogelijke middelen zoeken om hun kinderwens te vervullen. Onvruchtbaarheid kan ook het gevolg zijn van chemo- of radiotherapie. Artsen bieden jonge vrouwen dan vaak de mogelijkheid hun eicellen in te vriezen. Dan kunnen ze op latere leeftijd alsnog moeder worden.
De methode om eicellen in te vriezen kwam vorige week in het nieuws: een Amsterdamse arts uit het AMC maakte bekend dat hij deze mogelijkheid ook wil aanbieden aan vrouwen die hun kinderwens voorlopig willen uitstellen. Gisteren bleek dat al twintig vrouwen interesse hebben getoond voor zo’n behandeling.Nederland loopt wereldwijd gezien aan kop als het gaat om late zwangerschappen. De gemiddelde leeftijd waarop moeders hun eerste kindje krijgen, is nu bijna dertig jaar, voor hoogopgeleide vrouwen nog hoger. Gemiddeld, dus tegenover jonge moeders van begin twintig staan er ook tal van moeders die pas na hun veertigste voor het eerst zwanger worden.
In 2004 trok minister De Geus van Sociale Zaken al aan de bel. Een paar jaar later riepen ook gynaecologen op tot een radicale herbezinning rond deze late zwangerschappen. Daar is alle reden toe. De risico’s op een miskraam of andere complicaties nemen sterk toe. Dat Nederland verhoudingsgewijs een hoge kindersterfte heeft, is deels toe te schrijven aan deze hogere leeftijd. De kinderen worden vaker te vroeg geboren, wat weer leidt tot leer- en gedragsproblemen. Los daarvan is er nog het steeds grotere leeftijdsverschil tussen ouders en kind, waardoor de generatiekloof wel erg groot wordt. Bovendien is er nog te weinig bekend over eventuele gezondheidsproblemen voor kinderen die uit bevroren eicellen ontstaan zijn.
Tijdens de politieke discussie die vorige week ontstond over de plannen van het AMC, werden de bezwaren vanuit de regeringspartijen CDA en ChristenUnie al snel afgedaan als „hypocriete gezinspolitiek van christelijke politici.” Wie zo primair reageert, ziet de genoemde feiten niet onder ogen.
Maar inderdaad: er zijn ook andere redenen om dit Amsterdamse plan snel in de prullenbak te stoppen. De late zwangerschappen en de daaraan verbonden kosten zijn de tol die Nederland betaalt voor het emancipatiedrijven van vorige kabinetten.
Kinderen zijn dan niet een geschenk maar een sta-in-de-weg: ze blokkeren je carrière waardoor je je als vrouw niet kunt ontplooien. Zijn deze vrouwen eenmaal de veertig gepasseerd, dan kunnen ze gelukkig terugvallen op hun destijds ingevroren eicellen. In deze gedachtegang zijn kinderen consumptiegoederen geworden, zoals het tweede huis, de boot of de wintersport. Die ‘neem’ je als je tijd, zin en geld hebt.
De meeste politieke partijen hebben vorige week al aangegeven dat deze vorm van wensgeneeskunde onwenselijk is. Terecht, maar laat de overheid nu ook de volgende stap nemen. Het aangaan van een huwelijk is niet vrijblijvend, maar verplicht echtparen ook bereid te zijn kinderen te ontvangen en te verzorgen. Het kabinet dient dat te stimuleren door bijvoorbeeld het tweeverdienerschap te ontmoedigen.