Minister Klink en staatssecretaris Bussemaker van Volksgezondheid kondigden gisteren in een brief aan de Kamer een aantal maatregelen aan die moeten voorkomen dat de zorg op het bedrijfsleven gaat lijken. Volgens de bewindslieden mogen zorginstellingen geen commerciële ondernemingen worden.De winst die ziekenhuizen onder strikte voorwaarden mogen gaan uitkeren aan investeerders, mag eigenlijk niet meer zo heten: de juiste term is nu ”resultaatafhankelijke vergoeding”. Ook houden de bestuurders en toezichthouders van ziekenhuizen de touwtjes in handen als cruciale beslissingen voor de deur staan, zoals fusies of het afstoten van bedrijfsonderdelen. Aandeelhouders krijgen hier weinig over te zeggen.

In de thuiszorg mag al lang winst worden uitgekeerd aan kapitaalverschaffers. Daar is het de laatste tijd behoorlijk mis gegaan met nieuwe bedrijfjes die vooral snel geld willen verdienen, maar minder oog hebben voor de kwaliteit van de zorg. Daarom wil staatssecretaris Bussemaker deze ‘cowboys’ gaan aanpakken. Ze gaat de regels voor aandeelhouders aanscherpen.

De bazen van de ziekenhuizen moeten beter hun werk gaan doen. De toezichthouders mogen met niet al te veel andere baantjes bezig zijn, de bestuurders worden verplicht aan de bel te trekken als ze in geldnood komen of als de zorg onder de maats is. Vaak gaat dit samen, schrijven de bewindslieden.

Dat betekent niet dat ziekenhuizen ten koste van alles van een bankroet gered moeten worden. De overheid kan in het uiterste geval de helpende hand bieden. Maar dan moet het ziekenhuis wel een saneringsplan opstellen en krijgt het een bewindvoerder toegewezen.

Ziekenhuisbestuurders die er een potje van maken, kunnen niet meer zomaar met een gouden handdruk opstappen. Minister Klink wil het gemakkelijker maken om tegen hen een ontslagprocedure in gang te zetten. Cliëntenraden mogen altijd naar de Ondernemingskamer stappen met het verzoek wanbeleid te onderzoeken. Ook wordt duidelijker wat de taken en bevoegdheden van de directie worden, zodat ze daar ook beter op zijn aan te spreken.

Zo komt er een lid van de raad bestuur die verantwoordelijk is voor de kwaliteit. Aan de andere kant krijgen ziekenhuisdirecties meer greep op de specialisten in hun instelling. Die kunnen nu nog vaak hun gang gaan, zonder zich veel aan de directie gelegen te laten liggen. Van Klink krijgen directeuren meer te zeggen over de manier van werken van de specialisten.