Spanning tussen thuis en school zal toenemen
Door de ontwikkelingen in het onderwijs zal de spanning tussen de situatie thuis en op school steeds groter worden, verwacht ds. W. Visscher. Betrokkenheid van de ouders bij de school is volgens hem hard nodig.
Heeft u kinderen op de middelbare school? Vindt u dat er zoveel veranderd is in het voortgezet onderwijs? Je hoort over profielen, leest over het studiehuis, over ckv. Kortom, er is in het onderwijs heel wat aan de gang. Hebt u ook wel eens vragen over de huidige ontwikkelingen?
Er komen nieuwe vakken. Er wordt op een andere wijze lesgegeven. Er worden ook heel andere leermiddelen gebruikt. Het videoapparaat ontbreekt op geen enkele middelbare school. En het lijkt soms wel alsof de schoolpraktijk steeds verder van de gezinspraktijk komt af te staan.
Vragen
Er zijn zeven reformatorische scholen voor voortgezet onderwijs. Dit onderwijs wordt geheel uit de staatskas betaald. Het is een wonder dat deze eigen scholen er zijn. De laatste tijd blijkt dat ze geen onbedreigd bezit zijn.
Er zijn bedreigingen van binnenuit, zoals verslapping en verwatering. Er zijn ook bedreigingen van buitenaf. Recent hebben verschillende politici (Zalm, Bos etc.) uitspraken gedaan over de vrijheid van onderwijs. Het is ronduit schokkend dat reformatorische scholen op één hoop worden geveegd met extreme groepen in de islamitische wereld. De burgemeester van Amsterdam moet bij radicale uitspraken van een imam denken aan de Veluwe. Het is oneerlijk als er zo over de reformatorische kringen gesproken wordt. Nog even en dan staat ook de Bijbel op een lijst van verboden boeken.
Inmiddels voltrekt zich op de scholen een ingrijpend veranderingsproces. Kern ervan is dat de schoolpraktijk geleidelijk steeds verder afgroeit van de gezinspraktijk. Het zou jammer zijn als hierdoor allerlei onbegrip ontstond.
Internet
Iedereen weet wat internet is. Dit nieuwe medium wordt volop gebruikt in het bedrijfsleven en in de wetenschap. Dat zal in de toekomst niet minder worden. De overheid en de maatschappij vragen dat jonge mensen met internet bekend worden gemaakt. De inspectie bekijkt nauwkeurig op welke manier het voortgezet onderwijs hier gestalte aan geeft. Elke school heeft hiervoor een plan. Dat is verplicht.
Iedereen weet echter ook dat internet heel kwalijke kanten heeft. Het aantal sites met seks, geweld en godslastering is niet gering. Bovendien worden deze sites heel veel bezocht. Een boos hart trekt naar boze zaken. Dat blijkt hier overduidelijk uit.
Binnen de scholen is nagedacht over het gebruik van internet. Na een diepgaande discussie zijn de scholen in zee gegaan met het RDNet. Het RDNet levert een techniek waarmee ze internet op een verantwoorde wijze kunnen gebruiken. Iedereen begrijpt dat we onze kinderen niet bloot mogen stellen aan allerlei smerige rommel. Aan de andere kant kun je om internet niet heen. De overheid heeft nu eenmaal regels gesteld.
Laten we hopen dat het RDNet een solide basis krijgt. De scholen hebben dit beslist nodig. Voor de gezinnen ligt dat anders. Een spanning tussen de school en gezinspraktijk.
Talen
Op de scholen worden moderne vreemde talen gegeven. De eisen voor deze vakken komen steeds hoger te liggen. Vooral rond het vak Engels worden de eisen in snel tempo verzwaard. Ook worden er steeds nieuwe elementen aan het vak toegevoegd. In het verleden bestond taalonderwijs vooral uit het aanleren van grammatica en idioom, maar inmiddels krijgen de scholieren ook luister- en kijkvaardigheid bijgebracht. Ze moeten geoefend worden in het bekijken van het BBC-journaal. Misschien heeft uw zoon of dochter ook wel een wereldontvanger om naar de BBC te luisteren om de luistervaardigheid wat op te vijzelen.
Er zullen de komende tijd veranderingen optreden in het onderwijs van moderne vreemde talen. Het videoapparaat heeft zijn intrede gedaan in de les. Het zal er ook niet meer weggaan. Toch hebben veel gezinnen thuis geen tv en video. Opnieuw een spanning tussen de thuispraktijk en de schoolpraktijk. Een moeilijke ontwikkeling.
Cultuur
Er worden allerlei nieuwe vakken ingevoerd. Een ervan is ckv: culturele en kunstzinnige vorming. De overheid vindt het belangrijk dat jonge mensen op dit terrein vorming ontvangen. Het gaat concreet over beeldende vorming, muziek, dans en drama. Van oudsher kennen de scholen de vakken tekenen, handvaardigheid en muziek. Die vallen nu onder ckv.
Gelukkig mogen reformatorische scholen dans en drama nog weigeren. Toch staan ze wel voor de vraag hoe zij met ckv om moeten gaan. Dat is geen eenvoudige zaak. Niemand zal er bijvoorbeeld bezwaar tegen hebben als er bij het onderdeel muziek psalmmelodieën worden geoefend en bestudeerd. Het is echter anders als we onze kinderen de huidige popmuziek moeten laten bestuderen. Bij het vak ckv spelen zulke kwesties. Het is de vraag of je eigenlijk wel mee kunt. In ieder geval geeft ook dit nieuwe vak veel stof tot nadenken.
En weer komt de spanning naar voren tussen wat we thuis voorstaan en wat er op de scholen geleerd moet worden. Een spanningveld dat de komende jaren enorm zal toenemen.
Betrokkenheid
Er zijn nog veel meer ontwikkelingen. Die wil ik verder maar laten rusten. De vraag is hoe we nu verder moeten. Sommige mensen kijken met heel veel argwaan naar de scholen. Dat is niet goed. We hebben de scholen gekregen. Laten we proberen het pand ook te bewaren.
Hoe moet dat dan? Wel, laten we in de eerste plaats voor onze scholen bidden. Dat is echt nodig. Daarnaast is ook actieve betrokkenheid belangrijk. Wellicht wordt u in de komende tijd weer eens uitgenodigd voor een ouderavond. Ga daar dan naartoe! Misschien is er binnenkort weer een ledenvergadering. Laat dan geen verstek gaan!
Bevraag de school op dingen die u niet kunt plaatsen. Het positief-kritische geluid vanuit de achterban en de ouderkring hebben de scholen nodig. Er is helaas soms onterechte en vervelende kritiek. Dat moeten we niet doen. Betrokkenheid is heel belangrijk. Laten we bedenken dat er een spanning ligt tussen de thuispraktijk en de schoolpraktijk. Het is echter wel een spanning die we gezamenlijk moeten dragen. Het onderwijs is het waard.
De auteur is predikant van de gereformeerde gemeente van Amersfoort en voorzitter van het bestuur van de Lodensteinschool en Hoornbeeckschool. Hij schreef dit artikel op persoonlijke titel.