Nog geen Duits ja voor EU-verdrag
Duitsland mag het Verdrag van Lissabon voorlopig niet ratificeren. Dit heeft het Federale Constitutionele Hof in Karlsruhe dinsdag beslist.
Voor de Duitse bekrachtiging van het EU-hervormingsverdrag moeten de rechten van de Bondsdag en de Bondsraad, die samen het Duitse parlement vormen, beter worden geregeld, zo oordeelt het Hof. De uitspraak betekent een nieuwe tegenslag op weg naar de invoering van het verdrag.Het Verdrag van Lissabon als zodanig, dat nieuwe spelregels bevat voor de Unie, is niet in strijd met de Duitse grondwet, aldus de hoogste Duitse rechters. Wel moet Duitse wetgeving die het Verdrag van Lissabon uitvoert worden veranderd voordat bondspresident Horst Köhler de ratificatieoorkonde mag neerleggen bij de Europese Unie in Brussel.
Volgens eerste analyses van Duitse staatsrechtsdeskundigen kunnen de noodzakelijke wettelijke aanpassingen tijdig worden uitgevoerd voor 1 januari 2010, de datum van de beoogde inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon.
Duitsland behoort, naast Ierland, Polen en Tsjechië, tot de vier EU-lidstaten die het EU-hervormingsverdrag nog niet hebben bekrachtigd. Het Verdrag van Lissabon kan alleen in werking treden als alle 27 EU-lidstaten het hebben geratificeerd. De parlementen in Praag en Warschau hebben zich al uitgesproken voor ratificatie, maar de eurosceptische presidenten van Tsjechië en Polen wachten af wat andere landen doen. De Ieren hebben zich in een referendum uitgesproken tegen het verdrag en gaan naar verwachting in de herfst opnieuw naar het stemlokaal.
De zaak bij het Duitse Federale Constitutionele Hof was aangespannen door tientallen politici en andere burgers die een aantal kort gedingen en bodemprocedures waren begonnen. Er was sprake van een bonte alliantie van links en rechts. Tot de klagers behoorden onder meer Die Linke, de opvolgster van de voormalige communistische DDR-staatspartij SED, en een prominente politicus van de conservatieve Beierse CSU.
Het Verdrag van Lissabon fungeert als herziene versie van de Europese grondwet. Die sneuvelde door een nee van de burgers in Frankrijk en Nederland. De referenda die genoemde lidstaten in 2005 organiseerden, leverden een afwijzend oordeel op.
Na een aantal aanpassingen, bereikten de regeringsleiders in 2006 overeenstemming over een nieuwe versie, die als naam kreeg het Verdrag van Lissabon. Dat werd vorig jaar juni in Ierland getroffen door een nee bij een referendum. Twee weken geleden kreeg de Ieren garanties voor het behoud van hun militaire neutraliteit en van de nationale autonomie op terreinen als abortus en belastingen.