Duitsland zal groot Amerika niet vergeten
Bondskanselier Merkel heeft de Amerikaanse president Obama al meermalen in Duitsland op bezoek gehad. Volgende week zoekt zij hem op in het Witte Huis. De Duits-Amerikaanse relatie lijkt intensiever dan ooit.
Prof. Dieter Dettke (een Duitse hoogleraar aan de Georgetown University in de Amerikaanse hoofdstad) weet wel waarmee Merkel Obama helpen kan. „Duitsers hechten sterk aan een goede relatie met Rusland. Merkel zou het belang van Rusland aan Obama kunnen voorhouden. Andere westerse landen beleven de relatie met Rusland immers heel anders”, stelde Dettke gisteravond op een bijeenkomst van de Atlantische Commissie in Den Haag.Veel Duitsers menen dat het Westen Rusland „dankbaar” moet zijn. „Het heeft begin jaren negentig immers toegestaan dat Duitsland werd herenigd. Verder zien ze Rusland als een onontkoombare leverancier van energie. Van het Midden-Oosten kun je immers niet zeggen dat het een heel stabiel gebied is.”
Op haar beurt weet prof. Gale Mattox (een Amerikaanse hoogleraar politicologie en gastdocent aan het Nederlandse Roosevelt Study Center in Middelburg) ook wat president Obama bij Merkel zal aanroeren. „Duitsland zorgt bij zijn bondgenoten voor blijvende frustratie door extra troepen te weigeren voor Afghanistan. Tijdens de NAVO-top in Straatsburg in april zei kanselier Merkel dat Afghanistan de grote test voor het bondgenootschap is, maar toch zegde Duitsland geen grotere inspanning toe.”
Toch is Duitsland met 3900 man-schappen na de Verenigde Staten en Groot-Brittannië de grootste troepenleverancier in de ISAF-operatie. Maar die medaille heeft een andere kant, aldus Mattox. „De Duitse troepen werken onder sterke beperkingen. Daardoor zijn ze niet flexibel. Duitse troepen zullen zich ook niet ontplooien in het gevaarlijke zuiden, zei een Duitse officier onlangs nog, terwijl hij wel ruimte liet voor optreden in Pakistan. Je kunt wel nagaan wat de bondgenoten daarvan vinden.”
Volgens Mattox heeft Duitsland de laatste tien jaar wel „een lange ontwikkeling” doorgemaakt op dit punt. „In 1994 werd de grondwet zo aangepast dat buitenlands militair optreden mogelijk werd. Schoorvoetend is men steeds een stapje verder gegaan. Met als gevolg dat men nu in Afghanistan zit, zij het in een relatief rustig gebied.”
De Amerikaanse hoogleraar verwachtte wel dat de Duitse missie zal worden verlengd. „Het besluit daarover is uitgesteld tot na de verkiezingen in september. Dus het is een nieuwe coalitie die daarover besluit. Zolang de CDU daar in zit, is er waarschijnlijk niets aan de hand. Maar je weet nooit welke onverwachte dingen er in een verkiezingscampagne gebeuren. De extreem linkse Die Linke zoeken immers thema’s.”
Dettke achtte de kans dat de Duitse missie wordt afgebroken, niet zo groot. „De sociaaldemocratische regeringspartij SPD steunt de operatie. Daarmee is een linkse coalitie straks minder waarschijnlijk.”
Mattox wees op de kleine steun voor de missie in de Duitse publieke opinie. „Ongeveer de helft van de bevolking is voor terugtrekking uit Afghanistan. Meer dan 60 procent ziet de opbouw van dat land zelfs als mislukt.”
Volgens Mattox is het wel mogelijk die cijfers omhoog te krijgen, als de Duitse regering daar maar moeite voor had gedaan. „Het Amerikaanse publiek was in 1999 ook tegen ingrijpen in Kosovo, maar dat veranderde na een speech van president Clinton. De Duitse elite had zoiets ook kunnen proberen. Maar men koos ervoor het niet te doen. Nu is het misschien al wel te laat.”
Dettke voorspelde dat geen toekomstige Duitse regering de relatie met de Verenigde Staten ooit op het spel zal zetten. „Welke kanselier er ook in het ”Kanzleramt” zit, hij zal zich realiseren dat de kern van het Duitse belang ligt in de Europese Unie en de NAVO en dat Amerika echt te belangrijk is om te vergeten. Op dat punt is er nauwelijks verschil tussen de grote partijen.”
