Toen dr. Paas zich in 1997 met een taalstudie voorbereidde op zijn vertrek naar Malawi, kwam hij erachter dat er amper woordenboeken en naslagwerken in de voertaal Chichewa bestonden. De zendingswerker begon woordenlijsten aan te leggen, die uitgroeiden tot een woordenboek Engels-Chichewa. De eerste editie verscheen in 2003. Een jaar later verscheen ook de eerste uitgave van het woordenboek Chichewa-Engels.Beide woordenboeken zijn nu gebundeld, terwijl het aantal woorden en begrippen verder is uitgebreid. Een drukkerij van de Assemblies of God in Malawi zorgde voor de uitgave. Vrouwen bonden de woordenboeken met de hand in.

Volgende maand begint de verspreiding van de eerste 5000 exemplaren van het ruim 750 bladzijden tellende woordenboek; in augustus volgen er nog eens 10.000. Het is de bedoeling op langere termijn zo’n 100.000 boeken te verspreiden. Daarvan gaat 90 procent naar middelbare scholen. Het overige deel wordt verkocht om een nieuwe druk te kunnen financieren.

Roken

Dr. Paas hoopt dat het woordenboek de „taalcrisis” in het land zal tegengaan. „De officiële taal in Malawi is Engels, maar de meeste mensen spreken Chichewa. Ze beheersen het Engels onvoldoende om echt vooruit te kunnen komen. Na de onafhankelijkheid van Malawi in 1964 heeft de regering het Engels op een voetstuk geplaatst. Het werd de taal van het onderwijs, de media, de politiek en de rechtspraak. Een bijkomend probleem is dat ongeveer de helft van de bevolking niet kan lezen of schrijven.”

De taalcrisis heeft niet alleen gevolgen voor de ontwikkeling van het straatarme land, ze zorgt ook voor misverstanden op kerkelijk gebied. „Als mensen woorden als verzoening, rechtvaardiging en heiliging krijgen uitgelegd in een taal die ze niet begrijpen, ontstaan al snel allerlei misverstanden. Vaak lopen rechtvaardiging en heiliging zo in elkaar over, met als gevolg dat de prediking wettisch wordt. Veel mensen denken: „Als ik niet rook, drink of met een andere vrouw op stap ga, dan zit het wel goed.”

Een groot deel van de problemen heeft met slechte communicatie te maken, stelt dr. Paas. „Natuurlijk, ook met ongehoorzaamheid aan Gods Woord. In Malawi is een gerichte predi-king in de eigen taal nodig. Alleen dan is het mogelijk de kern van het Evangelie over te brengen.”

Volgens dr. Paas staat soms ook de cultuur het verstaan van de Bijbel in de weg. „Neem de verhouding tussen man en vrouw. Het komt maar al te vaak voor dat mannen zich als een dictator gedragen. Tegelijkertijd heeft Malawi een matriarchale samenleving: de vererving loopt via de lijn van de moeder, wat weer de positie van de man kan ondergraven. Dat heeft allemaal gevolgen voor het godsbeeld van de Malawiërs en de wijze waarop zij God als Vader zien.”

Islam

Dr. Paas werkte in Malawi als docent kerkgeschiedenis en islam aan het Zomba Theological College (ZTC), een opleidingsinstituut voor toekomstige predikanten. De meesten worden opgeleid voor de Church of Central Africa Presbyterian (CCAP), waarvan dr. Paas ook predikant is.

In opdracht van de GZB is hij betrokken bij zending onder moslims in Malawi, dat ongeveer 13 miljoen inwoners telt. De stichting ”Goede Boodschapper” (Mthenga Wabwino) vertaalt christelijke lectuur, belegt seminars en rust christenen toe om het Evangelie onder moslims te brengen. Volgende maand zendt de GZB Nico Bontenbal en zijn gezin uit om als fulltimer dit werk te intensiveren.

Dr. Paas schat het aantal moslims in Malawi op 15 à 20 procent van de bevolking. Het valt hem op dat er de laatste jaren steeds meer moskeeën in het straatbeeld verschijnen. „Een belangrijke oorzaak is dat het Westen minder vaak dan vroeger Afrika te hulp schiet. Tegelijkertijd nemen Arabische investeringen toe. Hulporganisaties uit Saudi-Arabië of Koeweit bieden voedsel en landbouwtechnieken aan, vaak in de buurt van een moskee.”

Een van de traktaten voor moslims draagt de titel ”Wat christenen geloven”. „Dat is ten diepste wat me bezighoudt”, zegt dr. Paas. „Een woordenboek maken is mooi, en ik geloof ook dat God dat zo heeft geleid, maar uiteindelijk gaat het ook in die arbeid om de verspreiding van het Evangelie.”