Hoge opkomst bij Iraanse verkiezingen
TEHERAN (ANP) – De presidentsverkiezingen in het strengislamitische Iran hebben opvallend veel kiezers getrokken. Waarnemers spraken vrijdag van een veel hogere opkomst dan vier jaar geleden, toen twee conservatieve kandidaten om het hoogste ambt streden. Vooral meer jonge mensen, studenten en vrouwen zouden hun stem hebben uitgebracht, omdat er met de gematigde ex–premier Mir Hossein Mousavi een aantrekkelijk alternatief zou zijn voor zittend president Mahmoud Ahmadinejad.
De stembusronde in Iran wordt ook in de rest van de wereld met belangstelling gevolgd, mede omdat het regime in Teheran mogelijk een eigen kernwapen bouwt. De vorige Amerikaanse regering bestempelde Iran nog als schurkenstaat. De regering van Barack Obama deed een eerste handreiking naar het land, dat sinds dertig jaar als aartsvijand geldt. De internationale gemeenschap is benieuwd of Iran zich na de verkiezingen anders gaat opstellen.
Ahmadinejad had in zijn ambtstermijn veelvuldig ruzie met de internationale gemeenschap over onder meer zijn nucleaire programma en zijn houding tegenover Israël en de VS. Mousavi heeft laten weten de relatie met het Westen te willen verbeteren.
Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken zal de opkomst van de ongeveer 46 miljoen kiesgerechtigden ruim 70 procent gaan bedragen, tegen iets meer dan 50 procent de vorige keer. Wegens de lange rijen wachtenden bleven de stemlokalen langer open. De voorzitter van de kiescommissie Kamran Daneshjou zei dat „de opkomst ongekend is".
Volgens Mousavi is een aantal van zijn vertegenwoordigers de toegang tot stembureaus geweigerd. Zij wilden daar controleren of de verkiezingen eerlijk verliepen. De rivalen van Ahmadinejad uitten vooraf hun vrees voor fraude.
Volgens een politieke bondgenoot van Ahmadinejad maakt de president de meeste kans op de overwinning. „Gebaseerd op de evaluatie van Ahmadinejads positie staat hij op voorsprong. We zijn er zeker van dat hij de verkiezingen in zijn voordeel zal beslechten", aldus Ali Asghar Zarei. Hij is de vertegenwoordiger van de president in de commissie die toezicht houdt op het verkiezingsproces.
Aanhangers van Mousavi daarentegen toonden zich ervan overtuigd dat deze hervormingsgezinde kandidaat de meeste stemmen zal krijgen. Volgens Sadegh Kharazi bleek uit steekproeven bij de stembureaus dat de ex–premier 58 tot 60 procent van de stemmen zou hebben gekregen
Hoofdthema in de campagne was de economie. Onder de ultraconservatief Ahmadinejad liep de inflatie flink op, evenals de werkloosheid. Ook vrouwenrechten en de relatie met het buitenland vormden belangrijke thema’s. Naast Ahmadinejad en Mousavi zijn er nog twee kandidaten: de hervormer Mehdi Karoubi en de conservatief Mohsen Rezai.
De winnaar moet meer dan 50 procent van de stemmen krijgen. Lukt dit niet, dan gaan de nummers een en twee de strijd aan in een tweede ronde op 19 juni.
