Er is dit jaar nog iets speciaals. Voor het eerst draagt vrijwel elke haring het zogeheten MSC-logo. MSC staat voor Marine Stewardship Council, een onafhankelijke organisatie die zich inzet om het visaanbod in de zee voor de lange termijn te garanderen. Ook wil de organisatie de leefomgeving van de vissen gezond houden. Dat streven is geen overbodige luxe gezien de alarmerende berichten die gisteren naar buiten kwamen. In een documentaire voorspellen biologen dat de zee bij de huidige visserijdruk in 2050 leeg is.Drie jaar geleden kregen Nederlandse haringvissers het MSC-certificaat, dit jaar volgden de Noren, Schotten, Zweden en Denen. De Noren zijn de grootste leverancier van haring in Nederland. Deze ontwikkeling staat niet op zichzelf. Vorige week kregen vijf Urker scholvissers eenzelfde certificaat uit handen van minister Verburg. Komende vrijdag krijgt de schipper van de TX1 het zogeheten Certificaat Verantwoordelijk Vissen.

De mooi ingelijste certificaten worden door zowel vissers als vertegenwoordigers van milieubewegingen als Wereld Natuur Fonds en Stichting Noordzee met enthousiasme begroet. Dat is best opmerkelijk voor wie de geschiedenis een beetje kent. Lange tijd stonden de partijen als kemphanen tegenover elkaar. De vissers beschuldigden de milieumensen van doorgeschoten activisme, andersom klonk het verwijt van zeeroverij. Inmiddels weten beiden dat alleen het verlaten van eigen stellingen tot resultaten kan leiden.

Die samenwerking is een compliment waard. Dat geldt zeker omdat er allerminst duidelijkheid is over alle effecten van visserij op het ecosysteem in zee. Dat overbevissing schadelijk is, staat buiten kijf. Maar wanneer is daar echt sprake van? Het is goed als wetenschappers, gevoed door de praktijkkennis van vissermannen, op zoek gaan naar meer antwoorden. Tegelijkertijd past bescheidenheid bij deze zoektocht. De ervaring heeft geleerd dat de schepping enerzijds heel flexibel is maar óók bijzonder kwetsbaar.

Het leven in de zee is ook niet gebaat bij een doolhof aan keurmerken. Er zijn nu al verschillende varianten, de één zogezegd nog beter dan de ander. Maar als de consument door de bomen het bos niet meer ziet, dan schiet het duurzaamheidsstreven zijn doel voorbij.

Het MSC-keurmerk heeft verder als nadeel dat het voor kleine vissers een flinke investering betekent. Jammer, want ook die moeten een kans krijgen. En ook al zijn er nu goede eerste stappen gezet, daarmee is de mondiale overbevissing nog niet aan banden gelegd. Duidelijk is wel dat de consument uiteindelijk bepaalt hoe de vis wordt gevangen. Als de visliefhebber niet alleen van vis houdt, maar ook een hart heeft voor de natuur, dan zal hij nadrukkelijk kiezen voor een vis met een logo. Zelfs als hij dat voelt in zijn portemonnee.