In Vlaanderen begint morgen de Bioweek. Supermarktketens in België pakken uit met schitterende cijfers. Delhaize, de marktleider, zegt dat het de verkoop van bioproducten vorig jaar met 17 procent heeft zien stijgen – de sterkste groei in jaren. Bij Carrefour zou een kwart van de klanten voor biologisch of fair trade kiezen. Ook supermarktketen Colruyt zegt dat de omzet van bioproducten nog altijd sneller stijgt dan de totale omzet.Tekorten

Nederlanders zijn evenmin zuiniger geworden als het op gezond eten aankomt. Volgens Biologica, een Nederlandse organisatie die biologisch voedsel promoot, zijn er in het eerste kwartaal van 2009 nog meer bioproducten verkocht dan in dezelfde periode in 2008. In heel 2008 steeg volgens de Nederlandse Bio-Monitor 2008 de omzet van bioproducten in de supermarkten met 12 procent, dubbel zo hard als de totale levensmiddelenomzet. De groei van de bio-omzet had nog hoger kunnen zijn als de supermarkten na de forse prijsstijgingen van vorig jaar niet veel biologische producten uit de rekken hadden gehaald. De prijsstijgingen waren het gevolg van tekorten bij de leveranciers.

In Duitsland, de grootste Europese markt voor bioproducten maar een heel prijsgevoelig land, maakte de crisis vorig jaar ook nauwelijks een deuk in de al jarenlang aanhoudende groei. Volgens de Bund Öko­logische Lebensmittelwirtschaft (BÖLW) steeg de omzet in 2008 met ongeveer 10 procent tot 5,8 miljard euro. Ook hier waren er tijdelijke tekorten aan levensmiddelen zoals wortelen, aardappelen en spelt, die verhinderden dat er nog betere cijfers konden worden opgetekend.

Frankrijk deed het nog beter. Het Frans Agentschap voor de Ontwikkeling en de Promotie van de Biologische Landbouw zegt dat de omzet van bioproducten in Frankrijk in 2008 met 25 procent gestegen is, tot 2,6 miljard euro.

Zelfs in de VS, waar de crisis nog vroeger en harder toesloeg, was 2008 een nieuwe topjaar voor bio. De Organic Trade Association (OTA) zegt dat de verkoop van biologische levensmiddelen en andere bioproducten er vorig jaar met 17 procent gestegen is, tot een totaal van 22,9 miljard dollar (ruim 16 miljard euro). Volgens sommige berichten is de groei begin 2009 wel stilgevallen in de VS.

Ook in China, de grootste levensmiddelenmarkt ter wereld, groeide de verkoop van bioproducten sinds het begin van dit decennium met meer dan 10 procent per jaar. De totale omzet bedroeg er in 2007 volgens de cijfers van het Amerikaanse ministerie van Landbouw nog wel niet meer dan 350 miljoen euro – nog geen 50 miljoen meer dan de omzet in België. Maar de economische crisis, die harder toeslaat in Noord-Amerika en Europa dan in Azië en Latijns-Amerika, kan een inhaalbeweging van grote ontwikkelingslanden mogelijk maken.

Slechter nieuws komt uit Groot-Brittannië. De Soil Association, die haast 80 procent van de bioproducten certificeert die in Groot-Brittannië verkocht worden, zegt dat de omzet er in 2008 maar met 1,7 procent steeg. Rekening houdend met een gemiddelde prijsstijging van 7 procent komt dat neer op een duidelijke afname van het verkochte volume. Experts geloven dat de sector zich pas zal herstellen als de ongerustheid over de economie wegebt.

In de landen die betere cijfers blijven optekenen, hechten gebruikers blijkbaar meer waarde aan kwaliteit dan aan prijs. Bioproducten hebben overigens in veel landen waarschijnlijk nog een groot groeipotentieel.

Ecologische overwegingen

Volgens een studie van de Amerikaanse Grocery Manufacturers Association (GMA) betrekt 54 procent van de Amerikaanse consumenten „actief” ecologische overwegingen bij zijn keuzes in de winkel – bioproducten kopen doet maar 22 procent.

België staat al veel verder. Bijna acht op de tien Belgen waagden zich vorig jaar al wel eens aan bio, en een op zes deed dat geregeld. België en vooral Vlaanderen komen dan weer wel achteraan bij de productie van biologische levensmiddelen. Het aantal producenten in de biologische landbouw en ook het biologische landbouwareaal bleef in 2008 min of meer stabiel.

In België besloeg het biologisch bewerkte areaal in 2008 maar 35.822 hectare of 2,6 procent van de totale landbouwgrond. Vlaanderen haalt zelfs maar 0,6 procent.

In Duitsland steeg het aantal biobedrijven en de biologisch bewerkte oppervlakte vorig jaar met ongeveer 5 procent, tot meer dan 900.000 hectare.

Wereldwijd werden er eind 2007 32,2 miljoen hectare akkers en weiden biologisch bewerkt. Veruit de grootste oppervlakten liggen in Australië (12 miljoen hectare), Argentinië, Brazilië en China. In Argentinië steeg de oppervlakte biovelden in 2008 met 36 procent tot 4 miljoen hectare. Relatief gezien spannen Oostenrijk (met 13,4 procent van de bewerkte oppervlakte) en Zwitserland de kroon. Veel andere Europese landen moeten net als de VS veel bioproducten invoeren om de vraag te dekken.

Dit artikel maakt deel uit van een serie over ”De wereld wordt groen”, waarin „succesverhalen” illustreren dat overal ter wereld werk wordt gemaakt van de broodnodige groene revolutie.

refdag.nl voor meer afleveringen.