Michael Amsman, initiatiefnemer en verslaggever bij de krant, wil „de geschiedenis recht doen”, zo zei hij vrijdag. Hij hoopt de beelden op korte termijn terug te kunnen zetten op de plek waarvoor ze oorspronkelijk bedoeld waren: in de Grote Kerk in Zwolle.Van der Capellen werd in 1741 in Tiel geboren. Hij woonde een tijd in Zwolle en speelde een belangrijke politieke rol in de patriottenbeweging. De patriotten wilden het heersende absolutisme in die tijd stoppen, en herstel van de macht van de Republiek met als voorbeeld de leiders uit de 17e eeuw.

Van der Capellen overleed in 1784. In dat jaar hielden zijn aanhangers een inzameling voor een praalgraf en haalden 45.000 gulden op, omgerekend naar de huidige draagkracht 750.000 euro. Van dat geld maakte de Italiaanse beeldhouwer Giuseppe Ceracchi tussen 1785 en 1789 vier beelden en een grafkist.

Op het moment dat ze naar Nederland zouden komen, werd dat verhinderd door politieke omstandigheden van die tijd. „Pruisische troepen waren toen Nederland binnengedrongen. De plaatsing van een praalgraf voor de leider van de patriotten was toen ondenkbaar”, aldus Amsman. „Daarna raakten de beelden in de vergetelheid.”

Amsman stuitte op de beelden en het verhaal erachter, toen hij bezig was met een boekje over Zwolle. Samen met een docent beeldhouwkunst ging hij naar Rome, waar hij de beelden aantrof in het park rond de Villa Borghese. „Tweehonderdvijfentwintig jaar na de dood van Van der Capellen staan de vier beelden nog steeds in Rome. Half onder, half naast een gammel afdakje, achter een bijgebouwtje in het park. Ik dacht: Hoe is het mogelijk dat ze daar altijd hebben gestaan?”

Amsman heeft een transporteur bereid gevonden de beelden naar Nederland te halen. Ook heeft hij minister Plasterk (Cultuur) om hulp gevraagd. Of de sculpturen, waaronder een beeld van Van der Capellen en van de Nederlandse leeuw, in de Grote Kerk komen te staan, is nog niet helemaal zeker. Mogelijk is er een plek voor ze in het Stedelijk Museum in Zwolle.