Dat stelt de Algemene Reken­kamer na bestudering van de jaarverslagen van alle departementen in het kader van de jaarlijkse verantwoordingsdag. Morgen, op de derde woensdag in mei, legt het Rijk formeel verantwoording af over het beleid in de achterliggende periode.Volgens de Rekenkamer is in de jaarverslagen weliswaar steeds meer beleidsinformatie te vinden, maar is deze lang niet altijd bruikbaar voor Tweede Kamer­leden. Het onafhankelijke controleorgaan van de overheid noemt dit „zorgelijk” omdat daardoor onvoldoende zichtbaar is hoeveel geld besteed is aan beleidsdoelen en of deze uiteindelijk ook zijn bereikt.

Zo zou Binnenlandse Zaken geen inzicht geven in de voortgang van het streven het alcoholgebruik onder jongeren te verminderen en kan Sociale Zaken niet goed vaststellen hoe het er voor staat met de bestrijding van armoede. Ook laakt de Rekenkamer de uitvoering van het plan ”Vernieuwing Rijksdienst” om als overheid beter werk te gaan leveren met minder ambtenaren. „Nergens is vastgelegd wat ‘beter werk’ is.”

In de verantwoordingsbrief die de premier vrijdag presenteerde –en waarin de kabinetsprestaties over 2008 worden aangestipt– stelde Balkenende juist dat het kabinet voor de meeste doelen en projecten (82 procent) op koers ligt. Ook is volgens hem de meetbaarheid ervan vergroot naar 99 procent.

Volgens de Rekenkamer voldoen van de 28 jaarverslagen van het Rijk er 4 (VROM, Volksgezondheid, Wonen en Financiën) verder niet aan de gestelde eisen. Vorig jaar was dit slechts bij één jaarverslag het geval. Ernstige onvolkomenheden werden geconstateerd bij VROM en Justitie.

Bij dit laatste departement start de Rekenkamer een bezwaaronderzoek, het zwaarste middel dat zij in kan zetten, omdat Justitie structureel de Europese aanbestedingsregels niet goed naleeft.

Het niet naleven van aanbestedingsregels is een breder probleem bij de overheid, aldus de Rekenkamer, die stelt dat in 2008 in totaal voor een bedrag van ruim 270 miljoen euro de regels in dit verband zijn overtreden.

Het vorig jaar gestarte bezwaaronderzoek naar de Belastingdienst wordt met een jaar

verlengd. De Rekenkamer signaleert op verschillende punten wel verbetering, maar stelt vast dat de cultuur binnen de Belastingdienst sterk is gericht op het herstellen van fouten en niet op het voorkomen ervan.

Met betrekking tot de mondiale kredietcrisis heeft het Rijk vorig jaar „naar vermogen de regels nageleefd”, stelt de Rekenkamer. Circa 16 procent van de rijksuitgaven in 2008 is gedaan in verband met deze crisis.