De afgelopen tijd heeft Moskou zijn troepenmacht in de Georgische regio’s Zuid-Ossetië en Abchazië –in september door Rusland erkend als onafhankelijke staten– flink opgevoerd. Ook een deel van de Russische Zwarte Zeevloot op de Krim voer enkele weken geleden uit en bevindt zich nu in de buurt van Georgië. Sommige analisten speculeren er al geruime tijd over dat een nieuw militair conflict tussen Rusland en Georgië vrijwel onvermijdelijk is.In de eerste plaats zijn de betrekkingen tussen Georgië en Moskou ijzig, zo niet totaal afwezig. De leiders van beide landen ‘communiceren’ in feite nogslechts via de media met elkaar.Moskou beschouwt de Georgi-sche president Saakasjvili enzijn regering als een „criminele bende”, waarmee het niets meer van doen wil hebben. Zoals de Russische president Dmitri Medvedev kort na de oorlog van afgelopen zomer zei: „Voor ons bestaat president Saakasjvili niet, hij is een politiek lijk.”

De Russen lijken bereid heel ver te gaan om een machtswisseling tot stand te brengen. De al weken aan de gang zijnde massale protesten tegen Saakasjvili’s regering in de straten van Tbilisi worden door Moskou dan ook met genoegen bezien – als ze daar zelf al niet direct de hand in hebben. Men kan slechts speculeren over de vraag of de toenemende politieke instabiliteit in Georgië voor Rusland aanleiding zou kunnen worden in te grijpen om de ‘rust’ te herstellen in het land van een christelijk-orthodox ‘broedervolk’ onder het mom van ”humanitaire interventie”.

In de tweede plaats regent het klachten vanuit Zuid-Ossetië en Abchazië over Georgische acties om de militaire aanwezigheid rond hun grenzen uit te bouwen. Dat onafhankelijke waarnemers van de OVSE en de EU daar niets van merken, doet aan deze propaganda niets af. Deze waarnemers worden binnen de separatistische regio’s overigens niet toegelaten. Wel worden ze geregeld opgepakt en een paar uur vastgehouden wegens „grensschendingen.”

Een en ander zou erop kunnen duiden dat een politiek klimaat wordt gecreëerd voor een nieuwe confrontatie.Nu hebben Zuid-Ossetië en Abchazië ook weinig belang bij een voortzetting van de status quo. De mooie woorden vanuit Moskou ten spijt is de toestand daar ronduit abominabel. De economische situatie in Zuid-Ossetië is desastreus nu de traditionele ‘handelsbetrekkingen’ (veelal smokkelwaar) met Georgië geheel zijn weggevallen. Hoewel Moskou grote bedragen aan hulp heeft toegezegd, is daarvan nauwelijks iets te merken. Tsjinvali, de ‘hoofdstad’ van Zuid-Ossetië ligt er nog even desolaat bij als na de oorlog van afgelopen jaar. Kort geleden nog waren de leiders van beide regio’s in Moskou om daar de alarmklokken te luiden.

Of het daadwerkelijk tot een nieuw treffen zal komen is natuurlijk de vraag. Met het aantreden van de Amerikaanse president Barack Obama en diens pogingen in de relatie met Moskou met een schone lei te beginnen, ligt het niet meteen voor de hand dat Moskou weer een militair avontuur aangaat.

Anderzijds is duidelijk dat Moskou een hoge prijs vraagt voor betere betrekkingen. Een westerse (stilzwijgende) erkenning van de Russische dominantie over de zuidelijke Kaukasus hoort daar zeker bij. Bovendien heeft Moskou belang bij een meer ”betrouwbare” vazal in Georgië wegens zijn streven de energiestromen vanuit Centraal-Azië en Azerbeidzjan richting het Westen te controleren.