Een cerebrovasculair accident (CVA). Dat is de officiële medische term voor een beroerte. Een CVA kan twee oorzaken hebben: een gesprongen bloedvat of een verstopt bloedvat. De gevolgen zijn hetzelfde: het hersengebied dat door dit vat wordt voorzien van zuurstof en voedingsstoffen raakt daarvan verstoken. Zenuwcellen (neuronen) in het kerngebied sterven af, cellen daaromheen raken beschadigd.Bij een afsluiting van een bloedvat kunnen stolseloplossende middelen goede diensten bewijzen, bij een bloeding zijn dergelijke bloedverdunners bij de behandeling juist verkeerd. Vandaar dat artsen patiënten met een CVA direct door de scanner halen om te zien wat er is gebeurd.

Vervolgens wordt de therapie daarop afgestemd. In veel ziekenhuizen gebeurt dat in gespecialiseerde zogeheten stroke-units. Als iemand binnen drie uren behandeld wordt, is de herstelkans groter. Om die reden spant de Hartstichting zich in om brede bekendheid te geven aan de verschijnselen van een CVA zodat mensen snel herkennen wat er aan de hand is en via 1-1-2 direct hulp kunnen regelen.

De symptomen van een beroerte kunnen heel verschillend zijn en hangen af van de plek in de hersenen waar het CVA zich heeft voltrokken.

Verlamming: komt voor bij vier op de vijf patiënten. Vraag als de situatie onduidelijk is aan de patiënt beide armen of benen naar voren te strekken. Als een arm of been wegzakt of rondzwalkt, is er iets mis. Let op of de mond(hoek) scheefzakt. Als het onduidelijk is, vraag dan aan de persoon de tanden te laten zien.

Spraak- of taalstoornis: verward spreken (afasie) of onduidelijk spreken (dysartrie). In onduidelijke gevallen een zinnetje laten uitspreken.

Uitval gezichtsveld: er ontstaat een wazig gebied in een deel van het gezichtsveld. De plek is afhankelijk van de plaats van het CVA.

Voorkómen is beter dan genezen. Roken tast de bloedvaten aan. Het grootste deel van de mensen onder de vijftig die met een beroerte op de eerstehulpafdeling komt, rookt. Goede voeding en beweging zijn belangrijk. Door niet te roken, gezond te eten en voldoende te bewegen, dagelijks minimaal een half uur, daalt het risico op een beroerte met 70 procent.

hartstichting.nl.