Watermolen Vaassen krijgt opknapbeurt
„Watermolens zie je op de Veluwe bijna nooit. Ze staan vaak verscholen in het landschap”, zegt J. van de Velde, voorzitter van de Bekenstichting. De stichting wil een van die ”vergeten monumenten” restaureren: de Cannenburghermolen in Vaassen.
De Cannenburghermolen, gelegen vlak bij kasteel Cannenburgh, is wel aan een opknapbeurt toe. De fundamenten van het gebouw stammen uit de veertiende eeuw. „De molen wordt in schriftelijke bronnen voor het eerst in 1387 genoemd”, zegt Van de Velde.De geschiedenis van de molen is nauw verweven met die van de Veluwe. Toen er in en rond Vaassen tientallen watermolens werden gebouwd, werden er tevens beken gegraven om de raderen ervan aan te drijven. De Veluwe is nagenoeg het enige gebied in Europa waar deze gegraven beken voorkomen.
In de loop der eeuwen zijn veel molens verdwenen, en in 1941 leek dit ook te gelden voor de laatste watermolen in Vaassen. Een grote brand legde de Cannenburghermolen in de as.
Molenaarsfamilie Te Riele, die ook nu nog de molen bestiert, besloot hem echter deels weer op te bouwen. De molen is sinds 1943 uitgerust met een turbine, wat uniek is in Gelderland. Net als een rad maakt een turbine gebruik van stromend water. „Een turbine is echter in een huis ingebouwd. Voor de toeschouwer is er niet veel aan te zien”, erkent Van de Velde.
De turbine is echter begin jaren zeventig vastgelopen. „Wij willen deze herstellen en er elektriciteit mee gaan opwekken. Of we leveren de stroom terug aan het net, of we gaan er bijvoorbeeld de verlichting in de molen mee opwekken.” Aan de buitenkant komt ook een waterrad.
Verder wordt de goot waar het water doorheen loopt aangepakt, want die is lek. De Wijerd, de grote kunstmatige vijver waarin het water is opgeslagen, is sterk verontreinigd en wordt schoongemaakt.
Van de Velde wil dat de restauratie snel begint. „In september bestaat de Bekenstichting dertig jaar. Het zou mooi zijn als alles dan klaar is.” De renovatie kost ruim 150.000 euro. De Bekenstichting, die zich inzet voor behoud van sprengen en beken, heeft de benodigde gelden inmiddels binnen.