Eerlijk hout voor eerlijke muziek
Inwoners van twee Tanzaniaanse dorpjes zijn donderdag officieel erkend als verzorger van de snel zeldzamer wordende mpingoboom, waarvan het hout wordt gebruikt voor de vervaardiging van klarinetten, hobo’s en de Schotse doedelzakpijp.
Het is voor het eerst dat Afrikaanse dorpsgemeenschappen als geheel een internationaal erkend FSC-certificaat krijgen. FSC staat voor Forest Stewardship Council, een organisatie die wereldwijd stimuleert dat (oer)bossen op een verantwoordelijke wijze worden beheerd.Het donkere hout van de struikachtige mpinoboom staat bekend om zijn goede klankeigenschappen. Ooit groeide de boom in overvloed in Afrika, maar door massale houtkap dreigt de soort te verdwijnen. De gecertificeerde dorpsgemeenschappen gaan het gebied rondom hun dorpen op zo’n manier beheren dat de houtkap er niet de oorzaak van is dat de mpingoboom verdwijnt.
Speciaal voor de vervaardiging van muziekinstrumenten worden er jaarlijks zo’n 20.000 bomen geveld. Ze groeien nog redelijk veel in het zuiden van Tanzania en in Mozambique. Zo’n 10 procent van het hout wordt gebruikt voor de productie van doedelzakpijpen. Een set pijpen kost 900 euro.
Het certificaat legt de inwoners van het dorpje Kikole geen windeieren. Nu zij hebben beloofd om goed voor ‘hun’ mpingobomen te zorgen, is het donkerkleurige hout zo’n 250 keer meer waard geworden, 20 euro in plaats van 8 eurocent voor een gemiddelde boomstam. Dat betekent natuurlijk ook dat de prijs stijgt van instrumenten die uit dit gecertificeerde hout worden vervaardigd. De Engelse producent van doedelzakpijpen Fin Moore schat dat een set pijpen zo’n 20 procent duurder zal worden, „maar dan weet de consument wel dat ze van duurzaam hout gemaakt zijn.”
Volgens chief Mwinyimkuu Awadhi van Kikole hebben de dorpelingen veel geleerd van het project voor de bescherming van de mpingoboom. „We interesseerden ons voorheen nauwelijks voor die boom. We gebruikten het hout zoals ons dat uitkwam. Nu weten we dat het veel geld waard is.”
Boerin Mwanaiba Ali Mbega voegt daaraan toe: „Nu we het certificaat hebben gekregen, weten we zeker dat we beloond zullen worden voor de zorg die wij aan de bomen besteden.”
De eerste oogst van gecertificeerd mpingoboomhout vindt deze maand en in juni plaats. Daarna moet het hout een jaar lang drogen. Pas daarna kan het voor de vervaardiging van muziekinstrumenten worden gebruikt. De eerste ‘eerlijke’ doedelzakklanken zullen dus pas in 2011 op de Schotse hoogvlaktes te horen zijn.
