Rosi Braidotti, hoogleraar vrouwenstudies, heeft speciaal voor de foto een kobaltblauw jasje aangetrokken, waarop de ridderorde goed uit de verf komt. De uit Australië afkomstige Italiaanse is gek op Nederland. En kennelijk ‘Nederland’ op haar, want in 2005 heeft het Hare Majesteit behaagd…Een lintje opgespeld krijgen, is een hele eer. Vooral ook een erkenning van jarenlange inzet. Gedecoreerden gaan dan ook graag met hun kleinood op de foto. In de Rotterdamse Kunsthal hangen portretten van 58 lintjesdragers op een rij. Achter elk lintje schuilt een verhaal. Achtenvijftig uiteenlopende mensen, met totaal verschillende levenservaringen. Maar ieder droeg iets bij aan de Nederlandse samenleving.

De galerij van lintjeshouders in de Kunsthal loopt schuin naar beneden. Of naar boven; ’t is maar waar je begint. Aan de dichte wand van de overigens glazen corridor, ook zichtbaar voor passanten, hangen de gedecoreerden strak in het gelid. Bekende Nederlanders als schrijver Maarten Biesheuvel, zeehondenbeschermster Lenie ’t Hart of Dick Bruna, maar ook de meer anoniemen voor het grote publiek.

Aan allen zijn slechts drie vragen gesteld: Wat betekent het lintje voor je, waarom heb je het gekregen en wat is je motivatie? De antwoorden zijn verschillend, want wat heeft brandweerman Jacob Bakker gemeen met ruimtevaartonderzoeker Johan Bleeker, actrice Gerda Havertong met ijsmeester Henk Kroes, een hoogleraar met een bloemsierkunstenaar, een mosselvisser met een prins carnaval, een schrijver met een molenaar. Maar allemaal zijn ze trots en blij met hun lintje. Hoewel zangpedagoog Loes Jeltes zich eerst „wat gênant” voelde en schaatster Jessica Gal het „een gek idee” vond ridder te zijn.

Hoe hoger de onderscheiding, hoe formeler de antwoorden. Vrijwilligster Aria van Kerkhof vond het gewoon ”héél leuk”, maar hoogleraar Alexander Rinnooy Kan doceert: „Elk land kent een mechanisme om speciale verdiensten jegens de samenleving te honoreren. In Nederland is gekozen voor een invulling waarin veel betekenis wordt toegekend aan de bijdrage die wordt geleverd buiten de officiële taakvervulling om. Ik vind dat een sympathiek uitgangspunt, en voel mij met plezier onderdeel van die traditie.”

Een lintje is niet vererfbaar, maar gaat soms wel met de generaties mee. Oud-minister Van Boxtel vertelt dat ook zijn vader geridderd was: „Voor twintig jaar vrijwilligerswerk. Eigenlijk nog belangrijker.” Fotograaf Vincent Mentzel kwam er pas na het overlijden van zijn vader achter dat ook die ooit koninklijk was onderscheiden. „Hij had er nul komma nul ruchtbaarheid aan gegeven.”

De mooiste onderscheidingen zijn die voor de echtparen. Samen gewerkt, samen doorgezet, maar dan ook samen onderscheiden. Theo en Annie van Dieren waren al dertig jaar pleegouder van oorlogsvluchtelingetjes en gehandicapte kinderen. „Als pleegouders hebben we dan wel geen diploma’s voor ouderschap, maar we slagen er vaak wel in om kinderen hun vertrouwen in volwassenen terug te geven. Ons geloof speelt daarbij een belangrijke rol.”

Huisgemeente

Roderik en Levina Latuheru zijn vorig jaar benoemd tot lid in de Orde van Oranje-Nassau. Het lintje is voor hen heel bijzonder, vooral omdat ze het van de koningin kregen. „Het Oranjegevoel hebben we al op Ambon met de paplepel ingegoten gekregen.” De heldendaad van Roderik en Levina? Zij startten in Dordrecht een protestantse huisgemeente. Elke zondag was er dienst, „daarna bleven de mensen gezellig hangen. Soms was het zo druk dat de kerkgangers tot aan het balkon en de slaapkamers van onze kinderen stonden.” Beiden zijn actief in de gemeente (die inmiddels elders onderdak heeft) als ouderling, catechiseermeester, koordirigent en zondagsschoolleider.

Waarom? „Wij willen dat het christelijk geloof de mensen en vooral jongeren houvast geeft in hun leven. Zonder een sterk geloof kun je niets bereiken. daarom is de kerk zo belangrijk, want daar wordt het geloof overgedragen.” Over kruisdragers gesproken.

”Lintjesregen” is tot en met 5 juli te zien in de Kunsthal in Rotterdam. Meer informatie: kunsthal.nl en 010-4400300. Bij de tentoonstelling verscheen een boek met dezelfde titel.