Turken tegen opening grens met Armenië
Het vooruitzicht dat de grens tussen Armenië en Turkije misschien binnen afzienbare tijd heropend wordt, leidt in Turkije niet tot veel enthousiasme. Ook niet in de grensregio’s die mogelijk economisch kunnen profiteren van een open grens.
Turkije maakte donderdag bekend dat er met Armenië een ”roadmap” overeen is gekomen om de betrekkingen tussen de buurlanden te normaliseren. Een spoedige opening van de grens zou tot de plannen behoren.De relatie tussen Armenië en Turkije is al decennia gespannen. Dat heeft vooral te maken met de massamoord op Armeniërs tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Turken willen over het algemeen niets weten van de nieuwe plannen, zo blijkt uit een uitgebreide rondgang op uiteenlopende internetsites en forums. De internationale druk die op Turkije wordt uitgeoefend om de massamoorden op Armeniërs in de nadagen van het Ottomaanse Rijk te erkennen als genocide zet al jaren kwaad bloed. Minstens zo sterk is de woede over de Armeense bezetting van de Azerbeidzjaanse regio Nagorno-Karabach. Het conflict over de regio was in 1993 de aanleiding voor Turkije de grens met Armenië te sluiten: Turkije verklaarde zich zo solidair met Azerbeidzjan, dat cultureel sterk verbonden is met Turkije.
Veel Turken, zeker die in de grensstreken, maken zich bovendien zorgen over eventuele territoriale claims van Armenië. Toen het land onafhankelijk werd van de Sovjet-Unie, werd in de onafhankelijkheidsverklaring gesproken over „West-Armenië”, met andere woorden: delen van Turkije waar vroeger veel Armeniërs woonden en die volgens nationalistische Armeniërs tot Armeens grondgebied zouden moeten behoren. Al deze kwesties hangen samen: menig Turk is bang dat uit een erkenning van de massamoorden als genocide een territoriale claim zal voortkomen, en ziet in de inval in Nagorno-Karabach het bewijs voor de Armeense expansiedrift.
De emoties wegen zwaarder dan de grotere economische voorspoed die het arme Oost-Turkije mogelijk tegemoet zou kunnen zien bij opening van de grenzen. Overigens wordt ook het economische nut van een open grens in twijfel getrokken: de verwachting is dat Armenië importheffingen op Turkse producten zal invoeren, zodat ze niet te veel kunnen concurreren met de binnenlandse markt van hun buurland. Turkse producten zijn nu duur in Armenië, vanwege de transportkosten die oplopen.