Militairen als bewakers
Vroeger lagen de verhoudingen duidelijk. Het leger was er om de vijand (in concreto de Russen) tegen te houden, de politie was er om de binnenlandse orde te handhaven en om misdadigers op te pakken. Wel werd het leger ingezet bij calamiteiten zoals overstromingen, maar daar bleef het dan toch bij.
Inmiddels zijn de Russen onze vijanden niet meer. Hun voormalige Oost-Europese bondgenoten zitten thans in de NAVO of sluiten zich binnenkort aan.
Wel zijn er nieuwe vijanden bijgekomen in de vorm van het internationaal terrorisme. De bestrijding daarvan ligt echter voor een belangrijk deel op het terrein van de inlichtingendiensten.
Het Nederlandse defensieapparaat is dan ook fors ingekrompen. Onze militairen worden tegenwoordig ingezet voor allerlei meer of minder riskante vredesmissies in het buitenland. Inmiddels klinkt de roep om hen tevens te gebruiken voor beveiligingsactiviteiten in het binnenland.
De politie heeft immers grote moeite om een aanvaardbaar veiligheidsniveau te garanderen. Uitgaansgeweld, woninginbraken, drugshandel, financiële fraude, roofovervallen, afrekeningen in het criminele circuit en wat zich allemaal op het slechte pad nog meer voordoet, hebben een zodanige omvang aangenomen dat de politie veel zaken moet laten liggen.
Recent waren het de geldvervoerders die de noodklok luidden. Zij vinden de risico’s te groot om voortaan nog ’s nachts te rijden. In een jaar tijd zijn tien geldwagens aangevallen. Waarschijnlijk door dezelfde bende.
Vandaar dat werkgeversorganisatie VNO-NCW dinsdag met het voorstel kwam om het leger in te zetten bij de beveiliging van geldtransporten. CDA-fractieleider Verhagen betuigde meteen zijn instemming met het plan.
Het ministerie van Defensie reageerde negatief, evenals de CNV-bond voor militairen. De grotere FNV-bond daarentegen zag er wel wat in. Het leger zou dan wel minder ingezet moeten worden bij vredesmissies ver weg. Vredesmissies die nogal een zware wissel trekken op het gezinsleven van militairen.
Ook in België is de inzet van het leger aan de orde om de politie te ondersteunen. Daarbij gaat het vooral om patrouilles in probleemwijken en het toezicht bij grote evenementen. Maar ook daar weerklinken kritische geluiden. Dat is niet ten onrechte.
De politie is nu eenmaal anders opgeleid en getraind dan het leger. Zij is veel meer gericht op geweldsbeperking en geweldsvermijding. Bovendien wekt de inzet van het leger al gauw de indruk dat het land in gevaar is en de staat van oorlog en beleg is afgekondigd. Het is hier geen bananenrepubliek.
Maar wanneer de politie inderdaad niet in staat is geldtransporten of andere essentiële zaken te beveiligen en de inzet van particuliere bewakingsdiensten niet mogelijk is, dan is het niet anders. Dan kom je haast vanzelf bij het leger terecht als het laatste redmiddel.
Uiteraard moeten bedrijven en particulieren het nodige doen om zichzelf en hun bezittingen te beveiligen. Maar de indruk bestaat niet dat de geldtransporteurs op dat punt nalatig zijn. De gepantserde auto’s waarmee zij rondrijden, zien er wat dat betreft robuust genoeg uit.