De Vries doet ultieme poging voor testtoestel JSF
Staatssecretaris De Vries (Defensie) heeft woensdagavond een ultieme poging gedaan om de Tweede Kamer mee te krijgen in de aanschaf van in ieder geval één testtoestel van de Joint Strike Fighter (JSF/F–35). Hij stelde aan het eind van een ruim negen uur durend debat voor om nu alleen te kiezen voor een eerste testvliegtuig. Ook benadrukte hij dat een keuze voor een test–JSF geen definitieve keuze is voor de JSF als opvolger van de F–16.
De Vries hoopt vooral dat coalitiepartij PvdA de komende nacht goed nadenkt over het compromisvoorstel. Donderdag gaat het debat verder. De steun van de PvdA is cruciaal. Als de politieke wil er is om er uit te komen, hoeft het niet tot een crisis te komen, zei De Vries na het debat. PvdA–Kamerlid Eijsink hield na het debat staande dat de meningsverschillen er nog zijn. Het gaat haar partij erom dat er geen goed besluit valt te nemen als er te weinig informatie is. Ze wil een adequate, actuele en transparante kandidatenvergelijking.Als de Kamer nu kiest voor een eerste testvliegtuig, moet volgens De Vries nog 90 miljoen euro bijgelegd worden. De andere 20 miljoen zijn al betaald. Een schijntje in de ogen van De Vries nu het kabinet 6 miljard euro investeert om de economische crisis te bestrijden. En deelname aan de testfase levert werk op voor 750 mensen, aldus de staatssecretaris.
Over een tweede testvliegtuig mag de Kamer dan volgend jaar beslissen. Dan wordt er gekeken naar de prijs daarvan, die nu nog niet bekend is, en is er meer duidelijkheid over het geluid van de JSF. Als de Kamer dan alsnog afziet van een tweede toestel, dan kan De Vries het eerste toestel terugverkopen aan de Amerikanen. Dat kreeg hij woensdag van de JSF–fabrikant Lockheed Martin te horen. In dat geval is er alleen sprake van een boete van 20 miljoen euro en de kosten van een reservemotor.
Over het voorstel van de PvdA om JSF–vlieguren in te huren in de VS was De Vries niet te spreken. Het was volgens hem al maanden bekend dat dat onmogelijk was. De Vries zei na het debat dat de PvdA niet zocht naar een oplossing maar eerder naar een blokkade voor een klaarliggend compromis. „Ik hoop dat ze er vannacht goed over nadenken en dan hun motie schrijven".
Eijsink gaf na afloop aan te zullen denken over een motie. De SP heeft er in ieder geval al eentje klaar liggen om de aankoop af te keuren. De Vries wilde op geen enkele manier vooruitlopen op de gevolgen van eventuele moties.
Alle tegenstanders van de JSF–testtoestellen bleven in de tweede termijn bij hun afwijzing. De PvdA en D66 sluiten niet uit dat zij later alsnog voor de JSF kiezen als opvolger van de F–16. De SP, PVV en GroenLinks willen geen JSF. Ze zien liever de F–16 langer doorvliegen. Als die toch moet worden vervangen, kijken ze naar de in hun ogen goedkopere Gripen van het Zweedse Saab. De Partij voor de Dieren is ook tegen de JSF.
Voorstanders van de JSF waren en blijven CDA, VVD, ChristenUnie en de SGP. Verdonk liet via haar woordvoerder weten voor de testtoestellen te zijn.
