In een fax aan deze krant schrijft Ipenburg dat de dienst in de kapel „geen hervormde doopdienst was, maar een dienst onder auspiciën van de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB te Apeldoorn.” Voorganger was prof. dr. A. van der Meiden - hervormd predikant noch emeritus predikant, aldus L. M. P. Scholten in zijn op 23 november aan het hervormd moderamen gestuurde fax.

Ipenburg vervolgt: „Het is de kerkenraad, c.q. de dienstdoend ouderling van een bepaalde denominatie, die aangeeft in welk doopregister de dopeling wordt ingeschreven. Ook staat dr. A. van der Meiden niet vermeld in het jaarboek van de Nederlandse Hervormde Kerk. Hij is dus waarschijnlijk geen hervormd predikant, noch emeritus of ontheven met alle rechten. De voorganger van de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB te Apeldoorn, Hattem, Heerde, Wapenveld en Elburg, drs. J. W. Bok, fungeerde in de dienst op Paleis Het Loo als dienstdoend ouderling.”

Dus, concludeert Ipenburg, „is de dopeling ingeschreven in het doopregister van de NPB. Echter, de NPB is een vereniging en geen kerk. En een doop in verenigingsverband is niet rechtsgeldig voor de kerken.”

Volgens de Wegwijs-auteur was de doop wel rechtsgeldig geweest als die had plaatsgevonden in het bijzijn van een ouderling van de hervormde gemeente Apeldoorn of een ouderling van de Remonstrantse Broederschap. Ipenburg: „Mocht het prinsesje ooit belijdenis willen doen in bijvoorbeeld de Hervormde Kerk, dan zal zij overgedoopt moeten worden.”

De hervormde kerkrechtdeskundige dr. P. van den Heuvel wil dit laatste zeker niet overnemen. „De Reformatie is altijd zeer terughoudend geweest als het ging om het overdopen van iemand die was gedoopt in de Naam van de drie-enige God. Ze erkende bijvoorbeeld ook de doop van de Rooms-Katholieke Kerk. En afgaande op de zeven criteria die de Nederlandse Hervormde Kerk hanteert, verwacht ik niet anders dan dat zij ook de doop van Isabella zal erkennen.”

Blijft de vraag of van een ”hervormde” doopdienst sprake was. Navraag leert dat tijdens de dienst inderdaad slechts één dienstdoend ouderling aanwezig was: drs. J. W. Bok, als voorganger verbonden aan de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB. Is de NPB een modaliteit binnen de NHK, zoals bijvoorbeeld de Gereformeerde Bond?

Uit de NPB-website blijkt dat in elk geval niet. „De Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB is een religieuze vereniging van ondogmatisch denkende gelovigen van diverse kerkelijke signatuur. Landelijk bestaat zij uit zestig autonome afdelingen. Elke afdeling heeft iets eigens.” Verder heeft de NPB een eigen opleidingsinstituut, gedragen door de NPB en de Vereniging van Vrijzinnige Hervormden (VVH).

Is de NPB een modaliteit? Dr. Van den Heuvel weet het niet. „Ik heb me eerlijk gezegd nooit in de NPB verdiept. Maar afgezien daarvan: laten we maar heel terughoudend zijn in de berichtgeving over dit soort zaken.” Ook Mieke Brak van het Landelijk Dienstencentrum in Utrecht wil er niet veel over zeggen. „De NPB is in elk geval niet zoiets als de Gereformeerde Bond. Ze vormt een zelfstandige geloofsgemeenschap, onderscheiden ook van de Vereniging van Vrijzinnige Hervormden (VVH).” Dat laatste blijkt ook uit het feit dat de VVH sinds enige tijd kantoorruimte huurt in het LDC in Utrecht. De NPB heeft een eigen landelijk bureau: het Thorbeckehuis in Zwolle.

Toch rangschikt de SMRA, een orgaan ten dienste van de Nederlandse Hervormde Kerk dat kerkelijke gemeenten ondersteunt bij het voeren van de ledenadministratie, de NPB wél onder de modaliteiten. Ze onderscheidt: RH (Rechtzinnig Hervormd), VH (Vrijzinnig Hervormd), GB (Gereformeerde Bond) en NPB (Nederlandse Protestanten Bond).

Nog zo’n feit. Isabella mag dan ingeschreven zijn in het register van de NPB in Zwolle - volgens mevrouw W. Looye, voorzitter van de kerkenraad van de Grote Kerk in Apeldoorn, is ze (ook?) wel degelijk opgenomen in het ledenbestand van de hervormde gemeente van Apeldoorn. „De NPB vormt een modaliteit binnen de Nederlandse Hervormde Kerk.” Een en ander lijkt toch weinig anders te kunnen betekenen dan dat Isabella hervormd is gedoopt.

Ds. Bok uit Vaassen, die dienstdoend ouderling was tijdens de doopplechtigheid, begrijpt alle „scherpslijperij” niet. „Het gaat hier om een intieme gebeurtenis. Daar moeten we niet in gaan wroeten. De jonge generatie Van Vollenhovens leidt een eigen leven, zij het in de schaduw van royale verplichtingen. Daar komt nog bij dat dit prinsesje geen lid is van het Koninklijk Huis. En wat mij betreft: ik ben ervan overtuigd dat de doopdienst kerkrechtelijk juist was.”

Ipenburg kan zich in die conclusie niet vinden. Volgens hem is de telg van de koninklijke familie slechts ingeschreven in het register van de NPB in Zwolle. „Dat zijn Boks eigen woorden.” Maar er is meer, zegt hij. „De NPB heeft een eigen opleiding, in Bilthoven. Mensen die daar worden opgeleid, zijn in elk geval geen theoloog, zoals iemand die aan een erkende universiteit is afgestudeerd in de theologie. Veel voorgangers binnen de NPB zijn geen theoloog en hebben veelal hooguit een hbo-opleiding.” Het feit dat de SMRA de NPB wel als modaliteit ziet, zegt naar zijn mening weinig. „De redenen daarvoor zijn puur technisch.”

Hij wijst op een jubileumboekje van de NPB, ”Balans in beweging”. Daarin valt te lezen: „De traditionele opvatting was dat men door de doop toetrad tot een bepaald kerkgenootschap. De bediening van de doop kon slechts dan in de NPB plaatsvinden wanneer dit geschiedde in aanwezigheid van een officiële ouderling. Soms was een NPB-voorganger ook predikant, soms ook niet. In dat laatste geval kon bijvoorbeeld een hervormd predikant uitgenodigd worden om de doophandeling te verrichten en werd de dopeling lid van de Hervormde Kerk. Tegenwoordig kennen we ook de NPB-doop, die bediend mag worden door iedere NPB-voorganger en onder de

trinitarische formule. Men wordt in dat geval niet opgenomen in het ledenbestand van een bepaalde kerk, maar kan zich wel beschouwen als lid van de algemene kerk van Christus. Het landelijk bureau in Zwolle houdt hiervan een register bij.”

Dat levert opnieuw de vraag op in hoeverre prof. dr. Van der Meiden bevoegd hervormd predikant is. Twee jaar geleden verrichtte deze krant hiernaar al enig speurwerk. Van der Meiden zelf zei toen dat hij door ds. W. J. van der Waal, destijds hervormd predikant te Gorinchem, is bevestigd. Daarvóór studeerde hij naar eigen zeggen theologie en deed hij kerkelijk examen. Zeven jaar was hij predikant van de afdeling Meerkerk van de VVH. In het jaarboekje van de Nederlandse Hervormde Kerk komt zijn naam echter niet voor. „Heel merkwaardig”, vindt Ipenburg.

Volgens ds. Bok is Van der Meiden officieel landelijk VVH-predikant en landelijk NPB-predikant. In de ogen van Ipenburg zegt dat weinig. „Uit Van der Meidens cv -te vinden op internet- blijkt dat hij op verschillende universiteiten heeft gestudeerd. Theologie en communicatiewetenschappen. Hij studeerde af op een doctoraalstudie ”De ethiek van de reclame” en promoveerde in 1972 in de wijsgerige ethiek op een proefschrift over ”De ethiek van de propaganda”.”

Van der Meiden was niet voor commentaar bereikbaar.