Dat stelt de Docentenbank, het grootste bureau voor werving en selectie in het Nederlandse onderwijs, na onderzoek. Op veel scholen in het beroeps­onderwijs wordt vertrekkend personeel niet vervangen en is er geen plaats voor zijinstromers. In het voortgezet onderwijs is wel ruimte voor nieuw bloed en tekenen de tekortvakken zich scherp af, stelde directeur A. de Geus van het bureau vrijdag.De Docentenbank volgde de afgelopen vier weken openstaande vacatures in de provincie Utrecht. „Het viel ons op dat daar in het beroepsonderwijs maar een enkele vacature is. Wij hebben het onderzoek toen breder getrokken naar het gehele Nederlandse beroepsonderwijs. Het bleek dat er bij de 42 instellingen voor middelbaar beroepsonderwijs op dit moment slechts 81 docentfuncties openstaan, waarvan meer dan de helft voor rekening komt van drie instellingen. Als wij die niet meerekenen, heeft een gemiddeld roc op dit moment minder dan één vacature. Het zal de komende tijd nog wel aantrekken, maar het is in vergelijking met het voortgezet onderwijs een ongekend laag aantal.”

Het lage aantal vacatures is een gevolg van de financiële situatie in het beroepsonderwijs. Veel scholen kampen met tekorten, die onder andere veroorzaakt zijn door het wegvallen van incidentele projectgelden en de hoge uitval van leerlingen. Tijdelijke contracten van docenten worden niet verlengd en veel leegvallende plekken worden niet meer opgevuld. Dit heeft negatieve effecten. De Geus: „Onder het personeel is sprake van onrust en een verhoging van de werkdruk. Docenten die jarenlang aan projecten werkten, moeten nu ineens weer voor de klas. Daar komt nog bij dat het hele beroepsonderwijs midden in een ingrijpende onderwijskundige vernieuwingsoperatie zit.”

De malaise in het beroepsonderwijs komt op een moment dat het aantal belangstellenden voor onderwijsfuncties groeit. De Docentenbank krijgt wekelijks zo’n zestig nieuwe inschrijvingen van zijinstromers. „Andere jaren was dit een verwaarloosbaar aantal. Het is wrang dat juist het beroepsonderwijs, dat bij uitstek geschikt is voor ervaren zijinstromers, nu geen ruimte heeft voor verjonging en nieuw elan”, stelt De Geus.

Het voortgezet onderwijs kan profiteren van de weggevallen vraag in het beroepsonderwijs. Op de middelbare scholen zijn „volop banen beschikbaar. Uit onze steekproef in de provincie Utrecht blijkt dat het aantal onderwijsvacatures daar de afgelopen vier weken verdubbeld is. Op dit moment zijn er in Utrecht 112 openstaande vacatures. De grote tekortvakken zijn Engels, Nederlands en wiskunde.”

Naar verwachting zal het lerarentekort in het voortgezet onderwijs aanhouden. „Er zijn nog te veel lessen die door onbevoegde docenten worden gegeven. Wij merken wel dat scholen in het voortgezet onderwijs voorzichtig durven te investeren in zijinstromers en aankomende docenten, bijvoorbeeld in de vorm van extra begeleiding en studiefaciliteiten. De verschillende regelingen en gelden die de overheid hiervoor biedt, worden steeds beter gebruikt.”