Dat zei minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken donderdag tijdens het Kamerdebat over drankketen. Negenendertig gemeenten zijn al wel goed op dreef om het toezicht van de VWA over te nemen. Tien gemeenten doen mee met een proef om de keten te weren. Al met al heeft ongeveer een kwart van de gemeenten een eigen alcoholbeleid. Ter Horst is ontevreden over deze aantallen.Volgens SGP-Kamerlid Van der Staaij zou de aarzelende aanpak van gemeenten wel eens in­gegeven kunnen zijn door verwarring over de coördinatie van het alcoholbeleid. Het Trimbos instituut schrijft een lokale aanpak voor, terwijl een Kamer­motie vroeg om een landelijke gedragscode.

Ter Horst voelt echter niets voor een landelijke aanpak van de keten, maar wil juist gemeenten aansprakelijk stellen voor het toezicht op alcoholgebruik. Elke gemeente moet volgens haar een lokaal alcoholplan maken.

Volgens de bewindsvrouw traceren gemeenten problemen met alcohol eerder dan de landelijke overheid. Gemeenten die drankmisbruik door jongeren aanpakken, kunnen een vermelding krijgen op de website waarstaatjegemeente.nl.

SGP’er Van der Staaij pleitte donderdag voor het verwijderen van alle keten binnen tien jaar, een model dat de gemeente Barneveld hanteert. Met commerciële keten moeten volgens de SGP’er harde afspraken worden gemaakt.

PvdA-Kamerlid Bouwmeester wil gemeenten die weigeren op te treden tegen illegale drank­keten op een zwarte lijst plaatsen. „De tijd van pilots, projecten en vriendelijke woorden is voorbij. Mijn partij is het overleg zat.” Volgens Ter Horst heeft ”naming and shaming” echter geen zin.

Twee jaar geleden nam de regering zich voor een einde te maken aan de circa 1500 illegale drankketen, omdat die doorgaans de horecawet en diverse bouwvoorschriften niet naleven. Toen is ook afgesproken dat gemeenten in 2010 het handhaven van de Drank- en Horecawet over moeten nemen van de VWA. In de aanloop daarnaartoe moeten gemeenten zich op hun nieuwe taak voorbereiden.

Gemeenten die alcohol­gebruik door jongeren willen inperken, kunnen overigens ook bepalen dat alcohol niet verkocht mag worden aan jongeren onder de 18 jaar, zei Ter Horst donderdag. Nu ligt die leeftijdsgrens in veel gemeenten nog op 16 jaar.

CU-Kamerlid Voordewind stelde voor om camera’s in te schakelen bij de leeftijds­controle bij de verkoop van alcohol. Minister Klink (VWS) beloofde Voordewind dat het Trimbos instituut zijn suggestie zal bestuderen.

Minister voor Jeugd en Gezin Rouvoet beloofde de Kamer in overleg met gemeenten de alcoholproblematiek terug te dringen. Hij meldde dat het Trimbos instituut voorlichting gaat geven in de hoogste klassen van de basisscholen over drankmisbruik. Nu gebeurt dat meestal pas op het voortgezet onderwijs.

Uit onderzoek van zestig ziekenhuizen is deze week gebleken dat het aantal jongeren dat in een ziekenhuis belandde na overmatig alcoholgebruik in 2008 is gestegen met 13 procent vergeleken met vorig jaar. Ook is de gemiddelde leeftijd gedaald van 15,3 naar 15 jaar. In een reactie noemde Rouvoet deze ontwikkeling „zorgwekkend en ingrijpend.” Wel wees hij erop dat de cijfers wellicht toe te schrijven zijn aan de grotere maatschappelijke aandacht voor het probleem.