Indonesische kiezer lijkt onverschillig
De Indonesische parlementsverkiezingen maken donderdag duidelijk of zittend president Yudhoyono zijn karwei kan afmaken en of moslimpartijen een overwinning zullen behalen. De grote vraag is hoeveel Indonesiërs werkelijk naar de stembussen zullen gaan.
Na meer dan twee weken van campagne voeren is het stil op straat. Tienduizenden Indonesische verkiezingswaarnemers installeren zich bij stemlokalen; televisiezenders en kranten maken zich op voor een marathon aan nieuwsgaring. Maar de grote vraag is hoe groot de interesse van de Indonesische kiezer voor de parlementsverkiezingen is.Ruim 170 miljoen Indonesische kiezers kunnen van hun stemrecht gebruikmaken. En ze hebben keus genoeg: 38 nationale partijen en in Atjeh zes lokale partijen als onderdeel van het vredesverdrag van de Beweging Vrij Atjeh (GAM) en de Indonesische regering uit 2005. Alleen twee districten in Flores gaan niet donderdag naar de stembus, maar op 14 april. Omdat het Witte Donderdag is, was er geen personeel beschikbaar om de stemlokalen te bemannen.
Godsdienst speelde de afgelopen weken nauwelijks een rol in de campagnes. De Indonesische kiezer lijkt overwegend seculier te stemmen. De drie grote kanshebbers, Partai Demokrat van president Yudhoyono, PDI-P van Megawati Sukarnoputri en Golkar van Jusf Kalla, hameren alle op het aambeeld van hun economische programma’s met lage voedsel- en brandstofprijzen.
Verrassend genoeg menen veel experts dat de verkiezingen het einde kunnen betekenen van moslimpartijen in het parlement. Stokpaardjes zoals de ultraconservatieve pornografiewetgeving en het verbod op de moslimsekte Achmadiyah lijken de overgrote meerderheid van het Indonesische electoraat weinig te interesseren. De christelijke Partij voor Vrede en Welvaart knokt om de kiesdrempel van 2,5 procent te halen. Maar of ze nu wel of geen winst boekt, de verkiezingen lijken aan te tonen dat de meeste Indonesiërs geen voorkeur uitspreken voor een strenge islamitische staat.
Experts en waarnemers vrezen voor geweld in traditionele brandhaarden zoals Papoea, Noord-Sumatra, de Noord-Molukken en mogelijk Oost-Java, waar fraude met kieslijsten de verhoudingen op scherp heeft gezet.
Maar vooralsnog is het enige bloed dat vloeide afkomstig van bloedneuzen tijdens vechtpartijen tussen partijaanhangers op campagnebijeenkomsten. In stadions en op voetbalvelden verdrongen duizenden jongeren zich om een glimp op te vangen van de sexy zangeressen op de podia.
De meeste politieke partijen doen er alles aan om de hipste popsterren voor hun karretje te spannen. Maar de populariteit van artiesten lijkt niet altijd op politici af te stralen. Tijdens de campagnebijeenkomst van de gematigd islamitische PKB-partij in Jakarta verlieten de aanwezigen na het muziekoptreden het stadion. De toespraak van partijleider Muhaimin Iskandar was voor hen niet interessant genoeg.
Hoewel reclamespots en slogans tijdens deze campagne nog vindingrijker lijken dan bij de vorige parlementsverkiezingen, in 2004, veroorzaken ze ook onverschilligheid bij de kiezer. Politici met kieslijst nummer 23 gebruiken steevast een portret van de in Indonesië megapopulaire Britse voetballer David Beckham, wiens rugnummer 23 is.
De 11.000 kandidaten voor de 560 Indonesische parlementszetels staan voor een zware inspanning. Niet alleen moeten zij een gevecht leveren met kandidaten van andere partijen en de kiesdrempel van 2,5 procent halen, ook knokken ze voor voorkeurstemmen binnen de eigen partij.
De minister van Volksgezondheid, Siti Fadilah Supari, bekijkt het gigantische aantal parlementskandidaten met zorg. Ze heeft inmiddels 32 topziekenhuizen opdracht gegeven om vipkamers in te richten voor overspannen politici. Verontrustende berichten doen de ronde. Twee parlementskandidaten bezweken de afgelopen weken aan een hartinfarct. In Bogor, West-Java, zou een politicus wanhopig zijn auto en de juwelen van zijn vrouw verkocht hebben om zijn campagne te financieren. En zo zijn er meer tragische verhalen.
Landelijk is Partai Demokrat van zittend president Susilo Bambang Yudhoyono de grote favoriet. Yudhhoyono is de aartsrivaal van zijn voorganger Megawati Sukarnoputri. Die meent dat haar toenmalige minister van Politiek en Veiligheidszaken haar overwinning in 2004 heeft gestolen. Ze voelt zich verraden en de wrok zit diep. De twee hebben elkaar sindsdien nooit meer ontmoet.
