Geen dreigementen
PvdA-Kamerlid Van Dam pleit ervoor Israël handelsvoordelen af te nemen als het land niet serieus werk maakt van het vredesproces.
Vooralsnog krijgt het voorstel alleen bijval van de SP. Het plan van Van Dam hoeft dus niet te rekenen op een Kamermeerderheid. Maar daarmee is het gevaar voor Israël niet geweken. Ook al worden ideeën afgeschoten, ze doen wel iets met de publieke opinie.Dat Israël een bevriend land is, weten veel Nederlanders nauwelijks meer. En als mensen het al door krijgen, dan bestaat vandaag de dag het risico dat ze daar erg veel moeite mee hebben. Suggesties zoals die nu door de PvdA worden gedaan, stimuleren de twijfel en het verzet. Ook al wordt de proefballon lek geprikt, er blijven flarden van het omhulsel rondzwerven.
De PvdA denkt met het dreigement de nieuwe Israëlische regering onder druk te kunnen zetten. Ze heeft namelijk weinig fiducie in de onderhandelingsbereidheid van premier Nethanyahu. Die lijkt niet van plan te zijn de Palestijnen met fluwelen handschoenen aan te pakken.
Op zijn minst kan worden gezegd dat de PvdA wel erg ver voor de muziek uit loopt. De nieuwe Israëlische regering is nauwelijks van start gegaan en heeft nog geen besluiten kunnen nemen. Dan is het prematuur om direct met sancties te dreigen. Als je die al wilt opleggen, dan moeten er eerst concrete daden zijn die daartoe aanleiding geven.
Voorzichtigheid betrachten geldt temeer omdat de geschiedenis heeft bewezen dat conservatieve of rechtse politici vaak heel goed in staat zijn langlopende conflicten tot een oplossing te brengen. De Franse regeringsleider De Gaulle slaagde er in 1962 in tot een akkoord met de Algerijnse opstandelingen te komen. En de Amerikaanse president Reagan wist in de jaren tachtig de Russen tot overleg te brengen door ferme taal te spreken. Kortom, een vredesproces is niet bijvoorbaat tot mislukken gedoemd onder een rechtse regering.
Daar komt nog bij dat de voorstellen van de PvdA wel eenzijdig in het nadeel van Israël zijn. Dezelfde partij pleit geregeld voor meer overleg met en steun aan de Palestijnen. Onverlet dat er veel Palestijnse burgers in benarde omstandigheden verkeren en hulp nodig hebben, gaat men daarmee wel gemakkelijk voorbij aan het oorlogszuchtige optreden de Hamas. Waarom wordt die organisatie niet meer onder druk gezet?
Onmiskenbaar is er bij de PvdA in de loop van de laatste 25 jaar een koerswijziging opgetreden. In de jaren zeventig was het juist de regering-Den Uyl die Israël door dik en dun steunde. De toenmalige PvdA-minister van Defensie, Vredeling, organiseerde zelfs in het geheim de toevoer van militair materieel. Kennelijk is de huidige fractie dat vergeten of wil ze er niet meer van weten.
Verdient Nethanyahu dan geen correctie of aansporing? Zeker wel. De taal die zijn minister van Buitenlandse Zaken, Lieberman, bezigt over de aanpak van de Palestijnen („een atoombom op Gaza”), is ongepast. Daar moet Nethanyahu op gewezen worden. Juist een vriend kan iemand het best aanspreken op zijn feilen. En in een goede relatie heeft men daar geen dreigementen voor nodig.