„Vuur oecumene lijkt gedoofd”
Dr. B. Plaisier, oud-scriba van de Protestantse Kerk in Nederland, vindt het wenselijk om een Nederlands Christelijk Forum op te richten om de oecumene te stimuleren.
Volgens dr. Plaisier lijkt het „vuur van de oecumene enigszins gedoofd.” Hij ziet genoeg organisatorische inspanningen, maar de participatie van het grondvlak lijkt op te drogen. Vanuit lokale en regionale kaders kan dat vlammetje misschien weer aangewakkerd worden.Centrum IIMO, het studiecentrum voor oecumenica van de Universiteit Utrecht, belegde gisteren een studiemiddag over het Global Christian Forum en de zoektocht naar oecumene. Het idee voor het forum, opgericht in 1998, ontstond bij de Wereldraad van Kerken. Het zocht de groeiende groep evangelicalen aan boord van het schip van de oecumene te krijgen.
Het forum wil volgens secretaris dr. Huib van Beek een open ruimte zijn voor het oecumenisch gesprek. Geen academische discussies met een slotverklaring, maar een persoonlijk getuigenis is de werkwijze. Geen doelen, maar het toenaderingsproces is van belang. Daarbij is een verdeelsleutel voor zeggenschap, waarbij traditionele kerken moeten inleveren, onontbeerlijk. Overigens kunnen naast kerken ook (semi)kerkelijke organisaties aanschuiven. Dr. Plaisier: „Dat geeft aan het forum iets ongrijpbaars, maar ook meer beweging. En mogelijk ook meer impact.”
Geloofsgetuigenissen relativeren kerkelijke structuren, maar dr. Plaisier gooit niet bij voorbaat de deur in het slot. „Iedereen voelt wel aan dat het in het Koninkrijk van God niet gaat om onze organisaties en onze structuren, maar om de aanwezigheid van de levende Heer en het werk van de Geest.”
Peter Sleebos, voorman van de Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten, benoemde enkele pijnpunten in het beoogde beleid van het forum. Vrije kerken zijn bang voor controle van bovenaf. Ook zijn ze georganiseerd van onderop, terwijl gevestigde kerken vaak een top-downstructuur hebben. „Verder mag in het Forum de missie niet verdeeld worden. We moeten echt één lichaam zijn.”
Arnold van Heusden, directeur van de Evangelische Alliantie (EA), gaf aan dat oecumene „ergens over moet gaan.” Eenheid in het algemeen is een te groot verlangen. De droom eenmaal een „dakorganisatie te hebben waaronder we kunnen schuilen”, ziet hij geen werkelijkheid worden.
Prof. dr. Anton Houtepen, emeritus hoogleraar oecumenica, wees erop dat het Forum geen neutrale ruimte kan zijn. „Het is geen vacuüm. Je werkt met mensen die een bepaalde achtergrond hebben. Ze hebben een geschiedenis, gevuld met woorden van heiligen, zoals het credo van Nicea.”
Uit de zaal signaleerde iemand de uniformiteit van de ongeveer vijftig aanwezigen in ras, geslacht (man) en maatschappelijke achtergrond. June Beckx, coördinator van de migrantenkerkenorganisatie SKIN, antwoordde dat wat betreft de huidskleur de geografische ligging van Utrecht de oorzaak kan zijn. „Aan de andere kant hebben migrantenkerken vaak een gesloten structuur door hun eigen taal en cultuur. Het is een uitdaging voor beide kanten om hen mee te laten doen.”
Maatschappelijke kwesties definieren en zich daar vervolgens over uitspreken, is niet de weg die het Forum moet inslaan, aldus dr. A. J. Plaisier, de huidige scriba van de Protestantse Kerk in Nederland. Een missionaire agenda is beter, stelt hij. Zo kan de spiritualiteit en de moraal, die jarenlang onder het stof hebben gelegen, opnieuw onder de aandacht gebracht worden.