Betrek burger en kerkganger erbij met Web 2.0
Internet biedt de overheid, maar ook de kerk een uitgelezen mogelijkheid om naar mensen te luisteren en ze bij het beleid te betrekken, betoogt Hans Alderliesten.
Vorig jaar maakte 82 procent van de Nederlanders gebruik van internet, gemiddeld 6,9 uur per week. Internet is een prima plek om informatie te vergaren, om kennis te delen, om mensen te ontmoeten, voor ”lering en vermaak”. Maar het is tegelijk een open verzameling van onbewerkte en niet-gecontroleerde data. De authenticiteit van de informatie is onduidelijk en de feitelijke bronnen zijn niet of nauwelijks te achterhalen. Verwijzing naar informatie gebeurt op basis van populariteit, autoriteit of commercie.Internet ontwikkelt zich razendsnel, Web 2.0 is de term voor de jongste fase waarin internet is terechtgekomen. Kenmerken van Web 2.0 zijn: veel interactie, focus op een specialisme, gebruikers bepalen de inhoud, een hoge betrokkenheid, nauwelijks hiërarchie, nauwelijks controle.
Een boekliefhebber kan via internet in contact komen met boekliefhebbers uit Australië en Zuid Afrika. Mensen ontmoeten elkaar, bespreken reizen, delen ervaringen uit, evalueren congressen, organiseren internationale evenementen enzovoort. Een patiënt leest op internet over zijn ziekte en vertelt dat zonder blikken of blozen tegen de huisarts.
Heb je een slechte ervaring met een computer van een bepaald merk? Dat kun je op een website kwijt, zo kan iemand anders er voordeel mee doen. Heb je lekker gegeten in een restaurant? Dan publiceer je op vorkje.nl een recensie. Het brengt restaurants wel ernstig in de verlegenheid: wat kun je doen als je negatief wordt beoordeeld? Wat doe je als jouw organisatie of evenement negatief wordt beschreven?
Dom
Steeds meer organisaties erkennen het positieve van Web 2.0. Gemeente Smallingerland (Drachten) biedt geïnteresseerden op wijbouweneenwijk.nl de kans een ”real life” woonwijk te ontwerpen. Werkt het? Jazeker: innovatieve, creatieve internetgebruikers denken na over verkeer, bouwstijl, financiering, energie en alles wat er verder bij komt kijken. Bezorgde burgers starten websites over geruchtmakende zaken, onopgeloste moorden of justitiële dwalingen (geenonschuldigenvast.nl, klokkenluideronline.nl).
Dr. ir. S. M. de Bruijn wees in de rubriek Welbeschouwd (RD 21-2) op de website beoordeelmijnleraar.nl en hij filosofeerde over beoordeelmijnpredikant.nl. Ik durf te zeggen: het duurt niet lang meer. Misschien gebeurt het al op het forum van refoweb.nl. Nog even en ons hele leven van zondagmorgen tot zaterdagavond kan online worden besproken, bekeken en geanalyseerd.
Voor een organisatie of een bestuur is Web 2.0 een bedreiging, maar ook een enorme kans om mensen te laten meedenken en meebeslissen. De ogen sluiten voor deze mogelijkheden en ontwikkelingen is niet alleen onrealistisch, maar ook dom. Burgers –zeker ook jongeren– zullen zelf de mogelijkheden ontdekken, als ze al niet ontdekt zijn. De Bruijn schreef al: „Het tij valt niet te keren, evenmin als de ontwikkeling van internet teruggedraaid kan worden. De enige remedie is jongeren leren er kritisch en terughoudend mee om te gaan.”
Dit betekent wel dat je als bestuur afstand doet van de monopoliepositie en dat je niet langer themahouder bent. Geef mensen die dat willen de ruimte om te excelleren, maak ze belangrijk, maak van criticasters ambassadeurs, geef ze invloed, geef talent de kans zich te ontwikkelen en probeer niet zelf het wiel iedere keer opnieuw uit te vinden. Zorg dat iedereen over dezelfde kennis beschikt, maak goede afspraken, creëer duidelijke randvoorwaarden.
Serieus genomen
Met Web 2.0 krijgen we eindelijk een instrument in handen waarmee we de kloof tussen bestuur en burger kunnen verkleinen: we kunnen weer luisteren naar meningen van burgers, we vangen signalen op onder onze doelgroep en we kunnen weer proberen te koken naar alle monden. Als burger mag ik meepraten over de locatie voor een school, heb ik online gediscussieerd met een officier van justitie over de hoogte van de strafeis, zie ik mijn invloed terug in het beleid.
Het voorgaande geldt niet minder voor de kerk. Veel kerkgangers vinden een kerkdienst te eenzijdig: de voorganger stort een preek uit over de gemeente, maar die kan niets terugzeggen. Als gemeentelid staat het je vrij de kerkleiding te benaderen, maar levert dat veel op?
Laat een kerkelijke gemeente een oproep plaatsen, op internet of in de kerkbode, voor geïnteresseerde en betrokken gemeenteleden die open en eerlijk over de preek willen praten. Je creëert enerzijds betrokkenheid bij de gemeenteleden, anderzijds geeft het de kerkleiding veel inzicht in de denkwijze van leden. Daar kunnen alle partijen voordeel bij doen. Tast je het gezag aan? Nee, maar je stelt je kwetsbaar op en je laat het idee levend dat ook een predikant fouten kan maken.
Eindelijk voel ik mij door de provincie, het vervoersbedrijf of de kerk serieus genomen. Daar doen we het voor.
De auteur studeert overheidscommunicatie en studeert af op het onderwerp nieuwe media.