VS en Iran al om tafel voor Afghanistan-top
LONDEN/DEN HAAG (ANP) - Aan de vooravond van de grote Afghanistan-top in Den Haag hebben Amerikaanse en Iraanse functionarissen al overlegd over de aanpak van de problemen in Afghanistan.
De voormalige aartsvijanden spraken onder meer over mogelijkheden het geweld in het Iraanse buurland te beteugelen.Volgens de Britse krant The Sunday Times ontmoetten Iraanse en Amerikaanse diplomaten elkaar vrijdag in Moskou. De functionarissen waren op initiatief van Rusland bij elkaar gekomen. „Het is voor het eerst in twee jaar dat ik optimistisch ben over Afghanistan”, zei een westerse diplomaat die aanwezig was bij het overleg.
De Amerikaanse delegatie stond onder leiding van Patrick Moon, een hoge Amerikaanse diplomaat voor Zuid- en Centraal-Azië. Iran had onderminister van Buitenlandse Zaken, Mehdi Akhundzadeh, naar de Russische hoofdstad gestuurd. Een Britse gezant trad op als bemiddelaar.
Akhundzadeh zei dat dat zijn land zich vooral zorgen maakt over de productie van drugs in Afghanistan, die gretig aftrek vinden bij Iraniërs. De Iraanse onderminister stelde dat Iran elke dag 3 ton opium in beslag neemt aan de grenzen met het buurland.
De ontmoeting tussen de Amerikaanse en Iraanse functionarissen volgde kort op het eerste officiële contact van Iran en de NAVO in dertig jaar. Een Iraanse diplomaat en een NAVO-functionaris spraken eerder deze maand in Brussel met elkaar over de situatie in Afghanistan.
Iran zou belangstelling hebben getoond voor eventuele samenwerking om de problemen rond het buurland aan te pakken, zoals de opiumproductie en de stroom Afghaanse vluchtelingen naar Iran. De NAVO en Iran hadden officieel geen contact meer na de zogenoemde islamitische revolutie in 1979 in het voormalige Perzië. De NAVO is actief in Afghanistan in de strijd tegen de radicaalislamitische terreurbeweging Taliban.
De Amerikaanse president Barack Obama zocht anderhalve week geleden in een videoboodschap toenadering tot het Iraanse volk. Zijn voorganger George Bush probeerde Iran zoveel mogelijk te isoleren omdat hij vreesde dat het land in het geheim werkt aan een kernwapen. Een aantijging die Teheran krachtig tegenspreekt.
De aanwezigheid van Iran op de Afghanistan-top in Den Haag is van belang voor stabiliteit in de regio, aldus minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen (Buitenlandse Zaken) in het tv-programma Buitenhof. De vraag is of Iran zich actiever gaat opstellen om te voorkomen dat vanuit dit land wapens aan de Taliban worden verkocht, stelde de bewindsman.
Verhagen zei dat Iran diens deelname aan de top pas toezegde toen duidelijk werd dat Nederland gastheer zou zijn. Dat heeft ermee te maken dat de Europese Unie niet alleen sancties oplegde wegens het Iraanse kernwapenprogramma, maar ook altijd met het regime in Teheran in gesprek is gebleven. Verhagen heeft nog niet gehoord wie Iran op de bijeenkomst gaat vertegenwoordigen.