De aandeelhouders van de autoconstructeurs raken er steeds meer van overtuigd dat de Amerikaanse laksheid inzake broeikasgassen zich niet alleen wreekt op het milieu, maar ook op de concurrentiepositie tegenover autofabrikanten in het buitenland.

De Interfaith Coalition for Corporate Responsibility (ICCR) wil volgend jaar op de aandeelhoudersvergadering van beide bedrijven resoluties indienen waarin meer uitleg wordt gevraagd over de inspanningen inzake milieuvriendelijke technologieën. De initiatiefnemers verwachten dat meer dan 10 procent van de aandeelhouders de resolutie zal steunen, zodat de bedrijfsleiding het signaal niet zomaar naast zich neer kan leggen. De ICCR verenigt meer dan 275 religieus geïnspireerde investeerders met een totaalvermogen van 120 miljard dollar. Ook het grootste pensioenfonds voor ambtenaren van de staat Californië, goed voor 150 miljoen dollar aan investeringen, heeft al laten weten dat het de resolutie wil steunen.

„Voor Ford en General Motors dreigt materiële schade en imagoverlies wanneer ze niets doen aan de uitstoot van broeikasgassen”, verklaart Patricia Daly van ICCR. „De hoge uitstoot van Amerikaanse wagens ondermijnt de concurrentiepositie van onze producenten tegenover het buitenland, waar autobouwers een antwoord proberen te vinden op de problemen. Het gaat niet langer over wat goed is voor het milieu, maar wat goed is voor de aandeelhouders van Ford en General Motors.”

De Verenigde Staten produceren een kwart van ’s werelds broeikasgassen en 20 procent daarvan is afkomstig van uitlaatgassen van auto’s en vrachtwagens. Omdat de regering van president George W. Bush heeft geweigerd het Kyoto-protocol te ondertekenen, is er voor bedrijven geen noodzaak de vervuiling aan te pakken. In industrielanden die zich er wel toe verbonden hun uitstoot te verminderen, zijn autoconstructeurs naarstig op zoek naar nieuwe, schonere technologieën.

Japanse autobouwers zijn op dat vlak veel verder dan de Amerikaanse merken, die op langere termijn marktaandeel dreigen te verliezen. „De aandeelhouders hebben het recht te verwachten dat General Motors en Ford hun achterstand inzake milieu wegwerken door schonere auto’s te gaan bouwen. Anders zijn de Japanners ons binnenkort mijlenver voor”, zegt Kevin Knobloch, de directeur van de Union of Concerned Scientists in Boston.

In de jaren tachtig kreeg een resolutie waarin de autoconstructeurs werd gevraagd zich terug te trekken uit de Global Climate Coalition (GCC) slechts de steun van 3 à 4 procent van de aandeelhouders. De GCC was, in tegenstelling tot wat haar naam doet vermoeden, een lobbyorganisatie van de olie- en auto-industrie, die zich verzette tegen maatregelen zoals het Kyoto-protocol om de uitstoot van schadelijke gassen te beperken. Ondanks de geringe steun voor de resolutie besloten Ford en General Motors toch uit de GCC te stappen, wat voor de organisatie het begin van een leegloop betekende.

Volgens waarnemers neemt de steun van aandeelhouders voor resoluties tegen de uitstoot van broeikasgassen gestaag toe. Twintig procent van de aandeelhouders van petroleumreus Exxon steunde afgelopen voorjaar een resolutie om meer te investeren in duurzame energie. De milieubeweging kreeg maandag steun van het Canadese parlement, dat het Kyoto-protocol ratificeerde. Zowel Ford als General Motors heeft fabrieken in Canada en het land is voor beide bedrijven een belangrijke afzetmarkt.