Centraal in het debat staat de poging van sommige ontwikkelingslanden om goedkope varianten te produceren van dure, gepatenteerde geneesmiddelen. Die mogelijkheid wordt erkend door de Wereldhandelsorganisatie (WTO), maar veel landen durven geen gebruik te maken van de zogenaamde ”verplichte licenties” uit angst voor represailles van grote economieën, die aan de kant van de farmaceutische industrie staan. Thailand heeft zich opgeworpen als voorvechter voor die verplichte licenties. Het land heeft er al verschillende uitgeschreven waardoor het 200.000 hiv-patiënten een behandeling kan geven.U start in uw nieuwe functie op een moment dat er zo veel slecht nieuws is door de financiële crisis. Bent u bang dat die crisis ook de hiv-programma’s in Azië zal aantasten?

Michel Sidibe: „Ja, omdat ook voor de crisis Azië al met een jaarlijks financieel tekort van 2 miljard dollar zat voor uitbreiding van de hiv-programma’s. De jaarlijkse investering in Azië zou ongeveer 3,1 miljard dollar moeten zijn, maar die is amper 1,2 miljard.

De financiële crisis kan ook leiden tot het ineenklappen van de zorgmaatschappij in de regio. Ze zal een grote last leggen op hiv-patiënten, omdat de zorg voor hen tijd en geld kost van hun omgeving. Het is ook precies dat sociale vangnet dat belangrijk is voor de zorg voor aidswezen in landen als Cambodja en Laos.”

Zijn er bepaalde thema’s die speciale aandacht vragen?

„De focus ligt nog te weinig op de wortels van de infectie: kwetsbare groepen zoals druggebruikers, homoseksuelen en prostituees. Dat is het gevolg van het feit dat er te weinig aandacht gaat naar het vastleggen van de prioriteiten.”

Als hiv-patiënten hun werk verliezen door de crisis, zullen ze het moeilijk krijgen om medicatie te betalen. Denkt u dat de crisis ervoor kan zorgen dat landen nu sneller verplichte licenties uitschrijven zodat ze goedkopere geneesmiddelen kunnen garanderen?

„De crisis is een goed moment om het debat te openen. Er zal immers al snel gebrek zijn aan geneesmiddelen voor de tweede- en derdelijnsbehandeling, omdat de meeste mensen voorlopig alleen eerstelijnshulp krijgen. Er zou de mogelijkheid moeten zijn om ook de prijs van die tweede- en derdelijnsgeneesmiddelen te verlagen zoals we dat met de eerstelijns hebben gedaan. Tegelijk moeten we ervoor zorgen dat we een mechanisme hebben dat innovatie, onderzoek en de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen blijft belonen.”

Erkent u dat de crisis hiv-patiënten voor moeilijke keuzes kan stellen?

„We moeten vermijden dat een moeder de keuze moet maken tussen geneesmiddelen of voedsel voor haar kind. Aids draait niet alleen om gezondheid, maar ook om mensenrechten.”