Na de bruiloft en de vijf weken durende huwelijksreis stortte prinses Máxima zich op de studie van allerlei facetten van de Nederlandse samenleving. Om die reden reageerde zij het achterliggende jaar terughoudend op verzoeken voor openbare en officiële representatieve verplichtingen. Wel verscheen zij soms ’onaangekondigd’ voor een werkbezoek, zoals op een scholengemeenschap in Nijmegen. Besloten werkbezoeken, noemt men dat. Máxima streefde naar verdere verbetering van de beheersing van het Nederlands en bestudeerde onder meer specifieke kenmerken van ons land en hun historische achtergrond. Ze kreeg in ieder geval voor elkaar dat de Nederlandse vlag met oranje wimpel in het vervolg ook uitgaat op 17 mei, haar verjaardag. Op die dag zal voortaan vanaf alle hoofdgebouwen van de rijksoverheid worden gevlagd.

Begin oktober kreeg prinses Máxima ook een persoonlijk adviseur, het hoofd van de afdeling bestuur en wetgeving van het ministerie van Binnenlandse Zaken, mevrouw Pien Zaaijer. Zaaijer staat de prinses twee tot drie dagen per week bij in het zich verder inwerken in de Nederlandse samenleving. Haar bemoeienis gaat twee jaar duren. Voor die periode is ze gedetacheerd bij het secretariaat van prins Willem-Alexander aan het Noordeinde in Den Haag.

Zaaijer kan min of meer worden gezien als de ’inhoudelijke opvolgster’ van hofdame Gaarlandt. Die stond Máxima bij tijdens onder meer de kennismakingstoer door Nederland en wijdde haar in in zaken als protocol en hofleven. Zaaijer is er voor de inhoudelijke kant van tal van zaken die in ons land van belang zijn. Ze werkt de prinses op een veel breder terrein in. Als Máxima er klaar voor is om meer naar buiten te treden, wordt Zaaijer, echtgenoot van secretaris-generaal drs. W. J. Kuijken van Algemene Zaken, ook actief bij de inhoudelijke voorbereiding van bijvoorbeeld werkbezoeken. Zaaijer is lid van de PvdA en was eerder raadsadviseur van premier Kok.

Lastig voor Máxima is dat de zaak rond het ongeluk waarbij zij in oktober 2001 was betrokken nog steeds niet is opgelost. Reed de prinses te hard, keek ze wel de goede kant op? Hoe ontstond het ongeluk tussen Máxima en de Wassenaarder Van der Bent eigenlijk? Op geen van deze vragen kwam dit jaar een duidelijk antwoord tijdens een getuigenverhoor bij de rechtbank in Den Haag van de 58-jarige K. Groen, die als kroongetuige was opgespoord.

Qua reizen zat het Máxima niet echt mee: twee bezoeken vielen het afgelopen jaar min of meer in het water. In april reisde ze met haar man naar Ghana. Het bezoek aan de Nederlandse Antillen en Aruba in mei was amper begonnen of het moest in verband met de moord op Pim Fortuyn worden afgebroken. Uiteraard volgde, in augustus, een herhaling, maar dat bezoek was minder spontaan. Ook het bezoek aan Istanbul, waar zij en de prins de officiële opening van het gerestaureerde Palais de Hollande, het onderkomen van het Nederlandse consulaat-generaal en de consul-generaal, zouden verrichten, werd twee keer opgeschort en moet nog steeds plaatsvinden. Het bezoek aan de Baltische staten ging wel ongestoord door. Het staat al wel vast dat het jonge paar in 2003 enkele reizen zal gaan ondernemen.

Op belangrijke momenten was Máxima in het openbaar aanwezig: op Koninginnedag, op 4 mei op de Dam en op Prinsjesdag, waar ze de show stal met een rood gewaad. Daarna volgde het overlijden van haar schoonvader.

Het is niet bepaald een sinecure om ingewerkt te worden in Nederland. Ook niet als het minder serieuze journaille je steeds achtervolgt om vast te stellen of er al dan niet sprake is van een zwangerschap. Het komende jaar zullen we ongetwijfeld iets meer gaan horen van Máxima.

In navolging van haar man Willem-Alexander (waterbeheer) zal zij een vastomlijnd maatschappelijk doel in haar leven moeten vinden. Dit om haar kwaliteiten en gaven volledig tot hun recht te laten komen, waar de Amsterdamse burgemeester, Cohen, in zijn huwelijkstoespraak op zinspeelde. Vluchtelingen, kunst, multiculturele samenleving, inburgering en allochtone vrouwen, ziedaar een scala aan onderwerpen die om een maximale inzet vragen.