Bos krijgt vrije hand van achterban
PvdA-leider Bos en fractievoorzitter Hamer hebben van hun achterban de ruimte gekregen om in de onderhandelingen met CDA en ChristenUnie over de aanpak van de recessie zelf een eindoordeel te vellen.
De uitspraken van het congres, onder meer tegen ingrepen in de sociale zekerheid en een verhoging van het collegegeld, werden met goedkeuring van de leden door Hamer niet gezien als dictaten maar als belangrijke signalen. Ook rond de mogelijke aanschaf van het gevechtsvliegtuig JSF als opvolger van de huidige F-16 stuurde het congres de PvdA-top niet met gebonden handen terug naar de onderhandelingstafel. Moties om de aankoop van twee testtoestellen uit te stellen, haalden het niet. Wel legden de leden vast dat daar alleen mee ingestemd kan worden, als alle informatie over beschikbare kandidaat-toestellen boven tafel is.In de zoektocht van CDA, PvdA en ChristenUnie naar geld is geen terrein uitgesloten. In het laatste verkiezingsprogramma van de PvdA stond nog dat Nederland uit het JSF-project zou moeten stappen. In het regeerakkoord is opgenomen dat het kabinet in 2010 besluit over de vervanging van de F-16, in april zou er een handtekening moeten worden gezet voor de aankoop van twee testtoestellen. „Ik versta u goed”, reageerde Hamer op geluiden om voorlopig geen besluit te nemen. „Als je thuis in een financiële crisis zit, denk je: wacht maar even met het kopen van een auto”.
Hamer en de leden vonden elkaar ook in het afwijzen van bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking. Hamer verwees geruchten daarover naar het rijk der fabelen. Maandag gaan de gesprekken tussen de coalitiepartijen verder.
PvdA-leider Bos zei zich „gesteund en vertrouwd” te voelen door de achterban. „Dat is een stuk makkelijker onderhandelen”. Hij zei erop te vertrouwen dat zijn partij eruit komt met CDA en ChristenUnie. Bos bepleitte investeringen om de economie aan te jagen en zei nu afspraken te willen maken over hoe op termijn het begrotingstekort en de staatsschuld worden teruggedrongen, bijvoorbeeld per wet. Op de onderhandelingstafel bij premier Jan Peter Balkenende ligt al een voorstel om een wettelijk pad uit te stippelen voor het verlagen van de staatsschuld.
Tijdens het tweedaagse congres stelden de leden een minder felle koers over integratie vast dan de partijtop voor ogen had. Desondanks wordt de opstelling van de partij richting immigranten toch harder. In het stuk kijkt de partij meer dan voorheen naar de problemen die veel autochtonen ervaren met allochtonen. De partij wijst nadrukkelijk op de eigen verantwoordelijkheid van immigranten om deel te nemen aan de Nederlandse maatschappij. De nieuwe nota moet een eind maken aan de verdeeldheid binnen de partij, die vorig jaar duidelijk werd door een openlijk meningsverschil tussen toenmalig Integratieminister Vogelaar en Bos.
Europarlementariër Berman werd zondag door het congres officieel aangewezen als lijsttrekker voor de verkiezingen voor het Europees parlement in juni.