Feiten en cijfers legionella-uitbraak
Jaarlijks worden zo’n 400 personen zo ernstig getroffen door een legionella-infectie dat een ziekenhuisopname noodzakelijk is. Zo’n 10 procent van de personen overlijdt aan de aandoening.
VeteranenziekteEen legionella-infectie wordt ook wel aangeduid als de veteranenziekte. Dat heeft te maken met het feit dat de aandoening voor het eerst werd ontdekt onder Vietnamveteranen die in 1976 een reünie hadden bijgewoond in een Amerikaans hotel waar het waterleidingsysteem was besmet.
Ziekteverwekkers
Veroorzaker van de veteranenziekte is de bacterie Legionella pneumophila. Deze ziekteverwekker leeft in water of bodem (potgrond). Moderne pvc-waterleidingen vormen een goede vestigingsplaats voor de bacteriën. Ze vermenigvuldigen zich snel bij temperaturen tussen de 22 en de 55 graden Celsius, met name in leidinggedeelten waar het water stilstaat. Het is daarom belangrijk de warmwatertemperatuur van boilers en gaswandketels met een warmwaterreservoir af te stellen op ten minste 55 graden.
Besmettingsbronnen
Legionellabacteriën verplaatsen zich door de lucht in minuscule waterdruppeltjes, zogeheten aerosolen. Daarom levert de ziekteverwekker vooral risico’s bij water dat verneveld wordt, zoals in douches, bubbelbaden, plantensproeiers en tuinslangen. Bij plantensproeiers en tuinslangen is het probleem eenvoudig te ondervangen door ze na gebruik leeg te maken.
Ook zogeheten natte koeltorens bij bedrijven en ziekenhuizen –Nederland telt zo’n 12.000 van deze torens– kunnen een besmettingsbron vormen. Eventueel in het water aanwezige bacteriën kunnen over afstanden van meer dan een kilometer door de lucht worden verspreid. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu becijferde in 2005 dat naar schatting een op de drie natte koeltorens in Nederland is besmet met legionellabacteriën.
In 2006 werden 31 mensen ziek in de buurt van een Amsterdamse koeltoren. Drie van hen overleden.
Behandeling
De tijd tussen besmetting met de bacterie en de eerste ziekteverschijnselen is twee tot achttien dagen. Verschijnselen zijn: snel opkomende hoofdpijn, spierpijn, een ziek gevoel, hoge koorts, hoesten, kortademigheid, grote vermoeidheid en verwardheid. De legionellabacterie kan een, soms dodelijk verlopende, longontsteking veroorzaken. De veteranenziekte is goed te behandelen als de arts of specialist de juiste antibiotica voorschrijft. Hoe sneller dit gebeurt, hoe beter.
