„De rekening wordt betaald door Darfur”
„We zijn verslagen, moedeloos en vertwijfeld”, zegt directeur Hans van de Weerd van Artsen zonder Grenzen (AzG) een week nadat de Nederlandse tak van de hulporganisatie het bevel kreeg uit Sudan te vertrekken. „Er is een beslissing genomen en de rekening wordt betaald door Darfur.”
Het bevel om te vertrekken kwam voor de Nederlandse AzG-medewerkers in Darfur plotseling en onverwacht. Verpleegkundige Maaike Schiebaan moest op stel en sprong haar standplaats Kalma Kamp verlaten, net op het moment dat de besmettelijke en dodelijke ziekte meningitis was uitgebroken in het kamp.„We waren op dat moment een vaccinatiecampagne aan het opzetten. Op 7 maart zouden de inentingen beginnen. Ik heb niet eens tijd gehad om afscheid te nemen”, aldus Schiebaan. Volgens AzG is er sprake van een epidemie en moeten er 120.000 mensen in het gebied in en rond het kamp dringend ingeënt worden tegen de dodelijke ziekte.
Addy Romme werkte als arts in Muhajariya in Zuid-Darfur. Zij was pas een aantal maanden werkzaam in het gebied. Romme: „Ik moest onze kliniek sluiten en de patiënten naar huis sturen. Van een aantal betwijfel ik of ze dit overleven.”
Of lokale medewerkers van AzG de werkzaamheden kunnen voorzetten is nog maar de vraag. Contact met hen is nauwelijks mogelijk. „Onze aanwezigheid in de kampen was voor de Sudanese medewerkers een vorm van veiligheid. Nu wij weg zijn, zullen ook zij wegtrekken”, aldus Van de Weerd. „Deze mensen zijn hun baan, hun inkomen en hun zekerheden kwijt”, zegt Maaike Schiebaan.
Van de Weerd acht het onwaarschijnlijk dat Artsen zonder Grenzen nog zal terugkeren naar Darfur. „Onze prioriteit ligt daarom bij het overdragen van onze taken aan zusterorganisaties.”
AzG moest in totaal 26 medewerkers terughalen, onder wie vier Nederlanders. Eén Nederlandse zit nog in Khartoem vanwege paspoortproblemen.
„We hebben nooit een officiële verklaring gekregen”, aldus Van de Weerd. Wel vermoedt hij dat het te maken heeft met de beschuldiging van president Omar al-Bashir dat hulporganisaties in Sudan informatie hebben doorgespeeld aan het Internationaal Strafhof (ICC). „Wij mengen ons principieel niet in politieke en juridische processen omdat dit ons werk onmogelijk maakt in een land als Sudan. Het ICC heeft ons wel benaderd voor informatie, maar wij hebben niet meegewerkt. We kunnen dit niet bewijzen en alleen publiekelijk afstand nemen van deze beschuldiging.”