Buitenland

Van gevierde antiapartheidsheld tot verguisde zwendelaar

Wat een afgang voor Carl Niehaus, oud-ambassadeur van Zuid-Afrika in Nederland, die door een bekentenis aan een Zuid-Afrikaans weekblad moest toegeven dat hij fraude had gepleegd, handtekeningen had vervalst, een bekende kerk had opgelicht en heeft gelogen over academische prestaties.

Sibolt van Ketel
6 March 2009 21:14Gewijzigd op 14 November 2020 07:27

Niehaus was tot voor kort perswoordvoerder van de ANC-regering. Zijn advocaat wijt zijn criminele gedrag aan de periode welke Niehaus doorbracht in de gevangenis nadat hij door de apartheidsregering in 1983 wegens hoogverraad vijftien jaar kreeg.Op zijn wijdverspreide cv staat de levensloop van deze zoon van een Afrikaanse predikant die in 1959 werd geboren Zeerust in het noordwesten van Zuid-Afrika. In 1980 ging hij theologie studeren aan een universiteit in Johannesburg, maar hij werd vlak voor zijn laatste tentamen de toegang tot de universiteit verboden omdat hij posters had opgehangen waarop hij pleitte voor de vrijlating van Nelson Mandela.

In datzelfde jaar stapte Niehaus uit de Nederduitsch Gereformeerde Kerk (NG-Kerk) vanwege diens „racistische theologie” en sloot hij zich aan bij de NG-Kerk in Afrika, de zwarte tak van de voor blanken gereserveerde NG-Kerk.

Ook in 1980 werd hij lid van het (toen nog ondergrondse) ANC, waar hij zijn verloofde Jansie ontmoette. In 1983 werden beiden opgepakt en veroordeeld wegens hoogverraad. Zij trouwden in de gevangenis.

Kort na de democratisering van Zuid-Afrika benoemde president Mandela Niehaus tot ambassadeur in Den Haag. Na zijn diplomatieke periode scheidde Niehaus van Jansie en ging hij een verhouding aan met een zwarte vrouw uit Durban, Linda Thango, met wie hij later trouwde. Hij is inmiddels ook van haar gescheiden.

Tot zover kloppen de meeste feiten op zijn cv. Maar dan blijkt zijn door Niehaus zelf opgesteld levensverhaal vol te zitten met onjuistheden:

  • Aan een universiteit in Johannesburg haalde Niehaus volgens eigen zeggen een BA, summa cum laude. De universiteit zegt nu dat hij alleen stond ingeschreven maar nooit een graad had behaald.

Tijdens zijn verblijf in Den Haag zou hij van de Universiteit Utrecht een doctorsbul (theologie) hebben ontvangen. Niet waar, zegt de universiteit: „Hij stond hier ingeschreven maar maakte zijn studies niet af.”

Na zijn ambassadeursschap werd hij door koningin Beatrix geridderd. Hij vertrok vervroegd uit Den Haag, volgens Niehaus omdat hij aan kanker leed. Dat blijkt een leugen te zijn.

Na zijn korte diplomatieke loopbaan kreeg Niehaus door bemiddeling van Mandela een goedbetaalde baan bij Deloitte en Touche in zowel Nederland als Zuid-Afrika. In Amsterdam bracht hij een bod uit op een huis aan de Prinsengracht, maar toen de verkoper het bod aanvaardde kwam Niehaus niet over de brug. Dat ontaardde in een rechtszaak, waarbij Niehaus’ werkgever Deloitte hem het geld (gedeeltelijk) voorschoot. Het is niet bekend of hij dat geld ooit heeft terugbetaald.

Van de charismatische Rhemakerk in Johannesburg, die Niehaus enkele maanden lang als directeur in dienst had genomen, leende hij vele honderdduizenden randen, onder andere voor de aankoop van een Porsche, een Mercedes en een Landrover. Ook zou de Rhema een deel van de prijs van het huis op de Prinsengracht hebben betaald. Een anonieme Rhema-official zegt dat Niehaus bij de kerk is weggegaan met achterlating van een ‘miljoenenschuld’.

Twee keer liet Niehaus weten dat zijn creditcard was gestolen. Dat gebeurde nadat de ANC-administratie (die voor de uitgaven betaalde) bij Niehaus aanmerkingen had gemaakt over de grote sommen geld die aan luxeartikelen waren uitgegeven. Met zijn bewering over diefstal wentelde Niehaus de uitgaven af op de onbekende nieuwe eigenaar van zijn creditcard.

Niehaus werkte enkele maanden lang voor de gemeente Johannesburg. In een brief aan een van zijn geldschieters schreef hij dat deze man eerste keus zou hebben bij de aankoop van onroerend goed van de gemeente. Niehaus vervalste vervolgens de handtekening van een van de hoogste bazen van het gemeentebestuur. Hij biechtte dit later aan de ambtenaar op, die het relaas doorgaf aan de burgemeester. Er gebeurde verder niets. Als antiapartheidsheld stond hij volgens het ANC blijkbaar onder en boven de wet.

De officiële oppositie in het parlement vindt het gedrag van het ANC symptomatisch voor „de cultuur van verdraagzaamheid jegens corrupte ANC-leden”, een duidelijke verwijzing naar de man die vrijwel zeker bij de komende verkiezingen als president wordt aangewezen: Jacob Zuma, die binnenkort terecht moet staan op 700 aanklachten wegens corruptie en fraude.

Hoge ANC-vertegenwoordigers hebben anoniem gezegd dat Niehaus indertijd als woordvoerder van de regering werd aangenomen op voordracht van de Zumafactie in de partij. Niehaus’ specifieke opdracht was, volgens die ANC’ers, om in binnen- en buitenland te vertellen dat de aanklachten tegen Zuma „volstrekt ongegrond zijn, verzonnen door de media.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer