Woensdag werd in de Tweede Kamer op voorstel van Rouvoet (ChristenUnie) gedebatteerd over waarden en normen. Een onderwerp dat de laatste tijd meer in de belangstelling staat dan voorheen. Een belangrijk thema ook.Dat wil nog niet zeggen dat zo’n debat automatisch veel resultaat oplevert. Er zijn bijbelse waarden en normen en onbijbelse. Er zijn helaas mensen die het goede kwaad noemen en het kwade goed.

Gelukkig is er ook bij hen die leven buiten de zuivere verkondiging van Gods Woord of zelfs geheel buiten Gods openbaring, nog enig besef van goed en kwaad. De heidenen die de wet niet hebben, doen van nature dingen die overeenkomstig de wet zijn, zo vinden we in de Romeinenbrief. Ook zij hebben een geweten dat hen beschuldigt of verontschuldigt.

Christelijke politici zullen een debat over waarden en normen dan ook met een zekere graagte aangaan. Zij zullen verwijzen naar de Bijbel als de bron van alle waarheid. Zij kunnen appelleren aan het besef van goed en kwaad dat in principe bij ieder mens aanwezig is, zeker in een samenleving die historisch gezien door het christendom is gevormd.

Op brede instemming hoeven zij echter niet te rekenen. Dat bleek woensdag ook wel. VVD-leider Zalm greep het debat aan om een speciale positie te bepleiten voor artikel 1 van de Grondwet. Dit antidiscriminatieartikel zou zozeer van fundamentele betekenis zijn, dat het voorrang moet hebben boven de vrijheid van godsdienst en de vrijheid van meningsuiting. Dit ook vanwege recente processen tegen El-Moumni en Van Dijke. Beiden werden vrijgesproken, ondanks hun negatieve opmerkingen over homoseksuelen.

Er is echter geen enkele reden om artikel 1 van de Grondwet zozeer een speciale positie te geven. Net als van alle andere grondwetsartikelen geldt dat het in dubbele lezing en met tweederde meerderheid kan worden gewijzigd of afgeschaft.

Bovendien is het een gevaarlijk artikel omdat het gebruikt wordt om op een aantal punten het verschil tussen goed en kwaad uit te wissen. Het is niet toevallig dat juist zij die weten van een verschillende positie van man en vrouw, van het verschil tussen een huwelijk en ongehuwd samenwonen of die tegen het homohuwelijk zijn, beschuldigd worden van discriminatie.

Gelukkig vond Zalm wat dit betreft bij de andere partijen en ook bij de regering geen steun. Brede steun was er wel voor het standpunt dat het kabinet ten aanzien van normen en waarden inmiddels wel veel woorden gebruikt heeft, maar weinig daden heeft laten zien. Veeleer gaf het kabinet het slechte voorbeeld door allerlei interne ruzies. Dat moest de premier toegeven.

Wat is verder van deze discussie te verwachten? Moeten we al blij zijn wanneer er straks minder afval op straat ligt, er geen politici meer bedreigd worden en de criminaliteitscijfers dalen? Ook hier geldt dat alles is meegenomen en alle beetjes helpen. Maar het zou wel een mager resultaat zijn.

Het kwaad zit immers veel dieper. Als het beslag van Gods Woord op de samenleving verdwijnt, als Gods heilzame geboden niet meer erkend worden, dan betekent dat onvermijdelijk een morele erosie van de samenleving. De concrete gevolgen blijven dan niet uit.

Dat zal een man als Zalm niet willen toegeven. Recent haalde hij uit naar de reformatorische scholen. Daar zou men zich beijveren om allerlei voor een modern mens onaanvaardbare opvattingen aan de leerlingen over te dragen.

Toch is het is een feit dat op die scholen altijd nog meer normbesef aanwezig is dan in het openbaar onderwijs, dat vanouds door de liberalen is aangeprezen. En dat is ook zo wanneer men rekening houdt met het verschil in sociale en etnische samenstelling van de schoolbevolking.