De ambtelijke top van Noord-Holland besloot september dit jaar tot een intern onderzoek naar de aanbestedingen bij de provincie. De aanleiding was dat Noord-Holland regelmatig werd genoemd in de verhoren van de parlementaire enquêtecommissie bouwnijverheid.

De onderzoekers stellen vast dat er bij de provincie meer oog was voor praktische zaken dan voor regels. Er was nauwelijks tot geen interne controle en de administratie was slecht. Bovendien werden er nauwelijks naberekeningen gemaakt.

Een woordvoerder van de provincie kan niet zeggen hoeveel het gebrekkige aanbestedingsbeleid het provinciebestuur gekost heeft. Evenmin is duidelijk of Noord-Holland deze kosten ook op aannemers gaat verhalen. Die vragen komen mogelijk aan de orde in een vervolgonderzoek. Of een dergelijk onderzoek er daadwerkelijk komt, hangt af van Provinciale Staten. Die bespreken dat op 13 januari. Dan wordt ook duidelijk of de gemaakte fouten gevolgen hebben voor de verantwoordelijke provinciebestuurders.

Statenlid G. Le Belle (D66), die eerder om een debat in de Noord-Hollandse Staten vroeg over mogelijke bouwfraude, zegt erg geschrokken te zijn van het rapport. „Het blijkt administratief een rommeltje te zijn met de aanbesteding van grote projecten. Het gaat daarbij niet direct om steekpenningen en bordeelbezoek, maar het onderzoek heeft wel aangetoond dat er van het beleid in Noord-Holland geen cent deugt. Ambtenaren blijken niet opgewassen tegen aannemers. Dit is uiterst schadelijk voor de provincie.”

Le Belle schat dat Noord-Holland tientallen miljoenen euro’s nadeel heeft ondervonden. Hij vindt dat dit geld moet worden teruggehaald bij de betrokken aannemers.

De D66’er is niet erg te spreken over de eerste reactie van het college van GS op het rapport. „Ze reageren nogal laconiek. Ze schrijven in een brief dat ze te zijner tijd wel wat zullen ondernemen. Dat is hoogst onbevredigend. Er moet nu actie worden ondernomen.”

Een voorbeeld van het niet navolgen van de regels door Noord-Holland is de besluitvorming over de financiering van de snelle busbaan Zuidtangent, tussen Haarlem en Amsterdam-Zuidoost. Er waren signalen dat de aanleg van de busbaan minstens 27 miljoen euro meer heeft gekost dan de begrote 275 miljoen euro. Uit een ander onderzoek dat donderdag werd gepresenteerd, blijkt de precieze mate van overschrijding echter niet.

De onderzoekscommissie stelde echter wel vast dat Gedeputeerde Staten de Provinciale Staten niet altijd hebben geïnformeerd over grote wijzigingen in de begroting van de Zuidtangent. Provinciale Staten hebben echter ook zelf de regels niet goed toegepast, zo ontdekte de onderzoekscommissie.

Ondertussen gaat het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Heemskerk geld terugvorderen van de Groningse aannemer Koop Tjuchem en Railinfrabeheer. Dat deelde het gemeentebestuur gisteren mee.

De gemeente denkt voor 236.000 euro te zijn benadeeld bij de aanleg van een viaduct over de spoorlijn Haarlem-Uitgeest in 1996. Het werk is destijds aanbesteed door Railinfrabeheer in opdracht van de gemeente Heemskerk. Hoofdaannemer was Koop Tjuchem. In overleg met deskundigen bekijkt het college welke stappen mogelijk zijn.

De gemeente denkt er eveneens aan een klacht in te dienen bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). De NMa heeft de bevoegdheid een onderzoek in te stellen naar de gang van zaken bij de betrokken bouwbedrijven en kan daarbij dwangmiddelen toepassen. Op die manier wil de gemeente aan de benodigde bewijsstukken komen, omdat het gemeentebestuur vooralsnog geen hard bewijs in handen heeft.

Heemskerk baseert zich vooral op gegevens uit het boek dat broer Cok van klokkenluider Ad Bos, directeur bij Koop Tjuchem, over de bouwfraude publiceerde.

Heemskerk voegt zich in een voorlopig rijtje van overheden die geld terug willen zien na publicatie van het rapport van de parlementaire enquêtecommissie bouwfraude. Eerder lieten ook Arnhem en Utrecht al weten procedures te overwegen om te veel betaalde bouwsommen terug te vorderen.