„Kleine trends, die de neiging hebben om groot te worden.” Zo omschrijft Bakas de ruim veertig microtrends die hij in zijn boek aan de orde stelt. Hij voorziet gouden tijden voor mobiel betalen, een toename van het dierenactivisme en een permanente politieke onrust. „Mensen blijven zich zorgen maken over issues waar huidige machthebbers geen antwoord op hebben.”Wat is voor uzelf de meest in het oog springende trend?

„In 2020 hebben we geen privacy meer. Dat gaat heel sluipend. Een paar jaar geleden protesteerden we nog fel tegen beveiligingscamera’s op bepaalde plekken, maar nu maakt haast niemand zich meer druk over het feit dat we tien keer per dag ergens worden gefilmd of geflitst. Het is onvoorstelbaar wat mensen allemaal op internet zetten.”

In hoeverre beïnvloedt de huidige economische crisis sommige trends?

„De crisis versterkt en versnelt de meeste trends. Kijk naar de financiële markt. Daar wordt nu grote schoonmaak gehouden. Traditionele financiële instellingen verliezen terrein aan particulieren, die zich op internet organiseren en elkaar via digitale netwerken leningen en zelfs hypotheken aanbieden. Daarnaast voorzie ik meer handel met Azië. En de tijd van grote bonussen is echt voorbij.”

Kan de crisis niet de genadeklap betekenen voor andere trends?

„Het wordt een tijdje moeilijker voor groene energie, omdat de olieprijs laag is. Tegelijk is het kortzichtig om nu niet te investeren in alternatieve energie. Na de crisis zal de olieprijs rap stijgen.”

Hoe beïnvloedt de crisis ons doen en laten nog meer?

„Mensen worden tijdens crises conservatiever en burgerlijker. Tegelijk is er een markt voor optimisten. Als ik de kranten lees, word ik haast depressief. Alleen maar leed en ellende. Kan het niet wat vrolijker?”

U verwacht een permanente politieke onrust. Dat is ook niet echt om vrolijk van te worden.

„Ik maak me grote zorgen over de politiek en zie overeenkomsten met de crisis van 1870. De politiek van het midden weet geen antwoord op actuele vraagstukken. Als het kabinet geen leiderschap toont, vluchten de mensen naar extreem links of extreem rechts.”

Verklaart dat ook de populariteit van mensen als Wilders?

„Mensen stemmen niet meer op een partij, maar gaan op de persoon af. Wie zijn de 24 kandidaten achter Wilders? Ik ken ze niet. Slechts het ‘star-appeal’ doet ertoe.”

U voorziet een nieuwe verzuiling in de samenleving.

„Een deel van de bevolking vindt het aanbreken van een nieuwe tijd inspirerend. Dat noem ik de ADHD’ers, met mensen als Pechtold en Rutte, maar ook prinses Máxima en prins Willem-Alexander.

Een ander deel heeft heimwee en trekt zich terug in nostalgie. Dat is de Ot en Siengroep. Iemand als Wilders hoort hierbij.

De derde groep wil wel veranderen, maar met mate: de Vinex-groep. Daar voelt Balkenende zich thuis.”

Deelt u RD-lezers in bij de Ot en Siengroep?

„Niet allemaal. Volgens mij zitten er juist ook aardig wat ondernemers tussen, die nu hun kansen ruiken. Dat is toch echt de Vinex-groep.

Over het algemeen gesproken zal de diversiteit in de christelijke wereld toenemen. Dat leid ik ook af uit de discussie rond Knevel en het scheppingsdebat. De markt voor dogma’s wordt kleiner. Iedereen gaat een eigen invulling geven aan zijn religie.”