Economie

Matiging niet altijd het medicijn

Minister Donner (Sociale Zaken) roept ertoe op de lonen te bevriezen. Werkt het recept van loonmatiging?

Marcel ten Broeke
25 February 2009 10:00Gewijzigd op 14 November 2020 07:23

Waarom loonmatiging?
De gedachte achter loonmatiging is simpel: lagere lonen verkleinen de kosten voor ondernemers, waardoor zij hun producten scherper kunnen wegzetten in de wereldmarkt.Heeft het loonmatigingsmedicijn vaker soelaas geboden?
Het bekendste voorbeeld waarin loonmatiging de Nederlandse economie uit het slop trok, dateert uit de jaren tachtig van de vorige eeuw. Nederland kampte toen met grote problemen: de lonen waren hoog, de arbeidsproductiviteit ws laag en producten waren in internationaal perspectief relatief duur. In het op 24 november 1982 gesloten Akkoord van Wassenaar beloofden vakorganisaties de looneisen in de komende jaren te matigen, onder de voorwaarde dat werkgevers zouden instemmen met arbeidstijdverkorting om extra banen te creëren. De beperkte loonstijging in de jaren erna zou positief hebben uitgepakt voor zowel economische groei als werkgelegenheid.

Opnieuw doen dus?
Het is de vraag of loonmatiging ook in de huidige crisis het juiste medicijn is. De malaise in de jaren tachtig raakte Nederland hard omdat het er slecht voorstond door structurele problemen. Omdat banken nu wereldwijd wankelen en de kredietkraan dichtdraaien, raakt de huidige crisis echter iedereen overal. Anders gezegd: ook al dalen de prijzen een beetje, er zal niet plotsklaps heel veel meer worden verkocht nu de wereldhandel is stilgevallen.

Maar een beetje loonmatiging kan toch geen kwaad?
Volgens sommigen wel. Op dit moment is de export een schim van wat hij was. Consumptie door burgers kan de economie nog een beetje aan de gang houden. Het bevriezen van lonen leidt door inflatie echter tot een koopkrachtvermindering van werkenden, wat hun bestedingen drukt. De Delftse hoogleraar Alfred Kleinknecht beweert daarnaast al jaren dat loonmatiging de arbeidsproductiviteit en innovatie remt omdat het de toevoeging van snellere en slimmere machines in het productieproces vertraagt.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer