Buigen of barsten voor EU-kandidaten
De financiële voorwaarden voor toetreding tot de Europese Unie van acht landen uit Midden- en Oost-Europa, Malta en Cyprus liggen vast. Vrijdagochtend voerde premier Rasmussen van EU-voorzitter Denemarken overleg met zijn Poolse ambtsgenoot Miller. Een nieuwe ronde staat voor vrijdagmiddag op de agenda.
Na afloop van de eerste vergaderdag op de Europese top zei Rasmussen vrijdagochtend vroeg te vertrouwen dat een compromis kan worden bereikt op basis van de uitgangspunten waarover in EU-verband overeenstemming is. Eerder had de Deense premier de kandidaat-lidstaten laten weten dat zij moesten oppassen met het stellen van hoge eisen. „We zijn tot het uiterste gegaan. Er is geen manoeuvreerruimte meer.” Met name Polen laat zich moeilijk overtuigen.
Hoewel het voor de aspiranten buigen of barsten is, ontkende Rasmussen donderdag dat er sprake zou zijn van een dictaat. „Het het voorgestelde pakket aan subsidies en steunmaatregelen vormt de basis voor het uiteindelijke akkoord. Hierbinnen zijn wijzigingen mogelijk. Maar er is op dit moment geen extra geld.”
Bovendien, bracht de Deense premier in herinnering, hebben de huidige lidstaten van de EU zich al „heel flexibel” getoond door te accepteren dat Kopenhagen de toetreders zonder vooroverleg meer geld heeft toegezegd. De Unie trekt komende jaren zo’n 40,5 miljard euro uit voor de uitbreiding. Tijdens een EU-bijeenkomst in oktober in Brussel was een bedrag van rond de 39,5 miljard euro afgesproken. Polen, dat de helft van het extra geld zou krijgen, claimde de verhoging van de subsidies donderdagmiddag als een succes. De EU-meerjarenbegroting uit 1999 voorziet echter in een plafond van ruim 42 miljard euro, wat het land uitzicht biedt op nog meer geld.
„Ik heb een duidelijk signaal gekregen dat het voorzitterschap tot de limiet is gegaan. Volgens sommigen zijn we daar zelfs overheen gegaan. Ik zeg niet dat de toetreding een kwestie is van nu of nooit. Maar er kan wel een uitstel van de uitbreiding optreden met vele jaren”, waarschuwde Rasmussen. „We zullen de onderhandelingen afronden met de kandidaten die daarvoor gereed zijn. Ik hoop dat het tien landen betreft.”
Eerder op de dag had een EU-onderhandelaar Polen een „cocktail” genoemd. „Van Frankrijk vanwege de grandeur, van Groot-Brittannië vanwege de euroscepsis en van Spanje vanwege de brutale onderhandelingstactieken.”