„Rijke China moet wereld redden”
Gaan de Chinezen de wereld uit het financiële slop trekken, of hebben ze het te druk met het oplossen van hun eigen sores? Voor de Chinese premier Wen Jiabao was dat vorige week –toen hij op bezoek was in Europa– geen tegenstelling. Door eerst onze eigen economie op orde te krijgen, zei hij, helpen wij tegelijk de wereld, want dan blijft de Chinese politiek stabiel en daar heeft iedereen wat aan.
Dat was een tegenvaller voor al die politici en economen die met gretige blikken keken naar de 1560 miljard euro die China aan buitenlandse reserves heeft, en waarvan best een deel, vinden ze, naar de internationale schatkist kan. Het is de taak van China, aldus de gerenommeerde commentator van de Financial Times Martin Wolf, om nu verantwoordelijkheid te nemen, en met zijn grote voorraad buitenlandse deviezen het IMF te financieren.Juist omdat de financiële wereld zo grenzeloos is geworden, is er behoefte aan zo’n internationale aanpak van de financiële crisis, en dat zou kunnen door de rol van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) te versterken.
Volgens Wolf heeft Peking daartoe een morele verplichting, omdat het mede schuldig is aan de financiële crisis. Wolfs redenering is als volgt: China’s „mercantilistisch” valutabeleid (lees: het nu al tientallen jaren kunstmatig laag houden van de koers van de yuan, de schatting is dat die zo’n 30 procent onder zijn werkelijke waarde zit) heeft de Chinezen een gigantisch handelsoverschot met de Amerikanen opgeleverd, en als gevolg daarvan een reusachtige deviezenvoorraad, waarmee het land ter waarde van 700 miljard Amerikaanse staatsleningen heeft gefinancierd. China’s valutabeleid leidde op die manier indirect tot onverantwoord leengedrag in de Verenigde Staten.
Overigens doet Peking dat laag houden van de koers van de yuan niet voor niets. Het is voor China zelf van wezenlijk belang omdat zo zijn exportproducten goedkoop blijven, zijn exportmarkt op peil en daarmee ’s lands economische groei hoog. Zolang die groei niet (mede) is gebaseerd op binnenlandse vraag, is dit de manier om sociale onrust te voorkomen.
Nu die export toch inzakt –omdat de buitenlandse vraag afneemt– zal China toch iets anders moeten gaan verzinnen.
Daarom zal het nu nog lastiger worden om de Chinezen over te halen het IMF te helpen financieren. Als dat al gaat gebeuren, zullen ze daar een hoge prijs voor vragen: meer invloed in het bestuur en bij de besluitvorming binnen het IMF, waarin het Westen nog altijd domineert.