Help woningmarkt met garantiesysteem
De maatregelen die het kabinet heeft aangekondigd om de woningmarkt te steunen, zijn ontoereikend, vindt Luc Dietz. Een garantiestelling voor projectontwikkelaars en consumenten zou echt soelaas bieden.
Bouwers en ontwikkelaars zijn terecht bezorgd nu de hele bouwketen de komende maanden langzaam tot stilstand komt. De bouwsector is van groot economisch belang. Een slordige 30.000 banen staan op de tocht, zo becijferde het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid (EIB).Projectontwikkelaars kunnen van de terughoudende banken nauwelijks nog krediet krijgen om nieuwe woningprojecten te starten. Dat geldt ook voor consumenten. De ontslaggolf maakt het verkrijgen van hypotheken er ook niet makkelijker op.
De overheid weigert zelf geld te investeren in de bouwsector. De faciliteiten die aan woningcorporaties beschikbaar gesteld zijn om delen van nieuwbouwprojecten over te nemen van commerciële ontwikkelaars, mobiliseren slechts een deel van de woningmarkt.
Het kabinet probeert achteraf te repareren wat eigenlijk aan de voorkant hersteld zou moeten worden. Wat het kabinet daarom in ieder geval wel zou moeten doen, is het kredietverkeer rond nieuwbouwprojecten en individuele woningaankopen snel weer op gang brengen.
Een goed middel hiertoe is een ”duaal garantiesysteem” voor ontwikkelaars en consumenten. In een dergelijk systeem krijgen woningontwikkelaars een overheidsgarantie bij de aanvraag van bankkrediet voor belangrijke projecten. Bij de woningverkoop draagt de ontwikkelaar de garantiestelling uiteindelijk over aan de koper.
Op deze manier krijgt zowel de consument als de markt een economische prikkel; een effectievere werkwijze dan de maatregel van minister Bos om hypotheekverstrekking bij banken te stimuleren. Deze blijkt vooralsnog niet te werken omdat consumenten bij banken weinig gehoor vinden.
Om de garantierisico’s te minimaliseren, moet vooraf getoetst worden of een project aan de consumentenvraag voldoet. Ontwikkelaars zijn historisch namelijk aanbodgericht in plaats van vraaggestuurd. Het is aan ontwikkelaars en banken om samen een dergelijk toetsingssysteem te ontwikkelen.
De woningbouw is een belangrijke banenmotor in Nederland, een economisch relevante pijller. Wat de auto-industrie voor Amerika is, is de woningsector voor Nederland. Het zou jammer zijn wanneer we die nu laten afglijden met alle gevolgen van dien.
Nederlanders zijn van oudsher echte bouwers. De wereld kent ons niet anders, van dijken, stormvloedkeringen tot ”dutch designers”. Daarom: de schouders onder de woningbouw en aan de slag met passende maatregelen die de problemen bij de wortel aanpakken.
De auteur is vastgoedmarketingdeskundige.