„We gaan het zeker niet rustiger aandoen nu het einde van onze ambtsperiode nadert. Er is nog erg veel werk te doen”, zei José Manuel Barroso eind vorige week in een persgesprek.Bij de oplossingen van de vele crises speelt Europa namelijk steeds een sleutelrol. Barroso’s agenda de komende maanden staat daarom al vol met topontmoetingen en plannen.

Zo wil Barroso de komende week in de EU beslissen over de uitgave van 5 miljard euro om vooral gas- en stroomnetten te koppelen. Dat moet voorkomen dat bijvoorbeeld Slowakije opnieuw zonder gas komt te zitten, zoals de afgelopen weken bij de gascrisis. Hij is druk doende om ook de Nederlandse regering daarvan te overtuigen, nadat Nederland recent een besluit tegenhield omdat de plannen nog niet af zijn.

En dan de kredietcrisis. De nieuwe Amerikaanse president Barack Obama komt op 2 april naar Europa, onder meer voor overleg over beter toezicht op de financiële markten. Dat moet een nieuwe kredietcrisis in de kiem smoren.

En nu al bereidt Barroso hij zich voor op een grote VN-klimaatconferentie in december in Kopenhagen. „Het belangrijkste is dat we de Verenigde Staten gaan betrekken bij de strijd tegen klimaatverandering. De VS zijn de grootste vervuiler ter wereld.”

Zelf heeft Barroso al gezegd beschikbaar te zijn voor een nieuwe ambtsperiode van vijf jaar, hoewel er geruchten de kop opsteken dat premier Balkenende ook interesse heeft in de topfunctie. Gevraagd naar zijn kansen bij de keuze in juni reageert Barroso geprikkeld: „Ik focus op wat ik nu doe. Er is volop werk.”

Terugkijkend op de vier ambtsjaren van de Europese Commissie tot dusver, toont Barroso zich erg positief over de resultaten van de Nederlandse EU-commissaris Kroes. Zij heeft vorig jaar 3 miljard euro aan boetes binnengehaald van bedrijven die de EU-regels overtraden. Sinds Kroes’ aantreden is de boetepot met 7,5 miljard euro gevuld. „Allemaal geld voor de belastingbetalers”, zei Barroso. „En heel cruciaal: door het aanpakken van de illegale kartels en monopolies bespaart Kroes de consumenten vele miljarden euro’s aan te hoge prijzen.”

Barroso begrijpt dat mensen soms kritiek hebben op de hoge boetes van Kroes. „Mensen identificeren zich soms met een groot bedrijf. Maar uiteindelijk is het voordeliger voor de consument om een monopolie of een kartel aan te pakken.”

Barroso heeft zich ook gemengd in het debat over het opnemen van gevangenen uit het omstreden Amerikaanse kamp Guantanamo Bay. Tegenover de media stelde hij dat de EU-lidstaten zich ervoor moeten inspannen om deze verdachten op te nemen.

Barroso zei dat hij het onderwerp niet had besproken met andere EU-commissarissen, maar hij vindt dat de lidstaten hun best moeten doen. In gesprek met journalisten zei de EU-voorman wel dat een besluit hierover aan de EU-landen zelf is. Vandaag bespreken de ministers van Buitenlandse Zaken het onderwerp in Brussel.

De vraag is welke EU-landen bereid zijn om bepaalde gevangenen op te nemen uit Guantanamo. Landen als Portugal, Spanje, Frankrijk, Zweden, Finland, Engeland en Ierland willen „van geval tot geval” bekijken of ze de verdachten opnemen. Nederland heeft gezegd niet beschikbaar te zijn voor gevangenen. Tot dusver is vooral Barroso’s eigen vaderland Portugal het meest enthousiast.

Het laatste jaar van de Commissie brengt Barroso op één punt in elk geval winst. Door de wisseling van de Britse commissaris is het aantal vrouwen in zijn college nu gestegen tot 10, op een totaal van 27 EU-commissarissen. Barroso toonde journalisten gretig de nieuwe groepsfoto van de Europese Commissie met de vrouwelijke commissarissen vrolijk op de voorste rij. „Mooi he? Allemaal gelukkig.”