Donner: volkenrechtelijke aspecten Irak meegewogen
Minister Donner (Sociale Zaken) verzekert dat het vorige kabinet Balkenende de volkenrechtelijke aspecten heeft meegewogen bij het besluit voor politieke steun aan de oorlog in Irak. Dat stelde de CDA-bewindsman, die in het vorige kabinet minister van Justitie was, zondag in tv-programma Buitenhof.
Donner reageerde op de onthulling zaterdag in het NRC Handelsblad dat de ambtelijke top van Buitenlandse Zaken eind april 2003 een kritisch juridisch advies over de steun aan de oorlog zou hebben weggehouden bij toenmalig CDA-minister De Hoop Scheffer. Maar volgens Donner „kan het heel wel zijn" dat de secretaris-generaal toen constateerde dat die informatie al bekend was.Volgens de minister is het de taak van de ambtelijke top te selecteren en te voorkomen dat bewindspersonen worden overvoerd met informatie en standpunten. Hij wees erop dat het memorandum dat in bezit is van NRC, is gedateerd na het besluit om de oorlog te steunen. Alleen als het om een advies gaat met nieuwe aspecten, zei Donner het zich te kunnen voorstellen dat het dan nog naar de minister zou gaan.
Advocate en Eerste Kamerlid van GroenLinks, Britta Böhler, noemde de reactie van Donner heel raar. „Als de informatie bekend was, waarom heeft de Tweede Kamer deze dan nooit gekregen?", vroeg zij. Eerder is al ophef ontstaan, na onthullingen van radioprogramma Argos en tv-programma Reporter dat onder meer kritische juridische adviezen de Kamer vóór de besluitvorming was onthouden.
Bovendien stelde Böhler dat dit advies van na het besluit om de oorlog politiek te steunen, wel degelijk nieuwe inzichten biedt. „De juristen zelf geven in het stuk aan dat zij nooit eerder de kans hadden gekregen objectief advies te geven en dat eerder alleen om een doelredenering was gevraagd om de oorlog wel te steunen."
De Tweede Kamerfractie van GroenLinks heeft volgens een woordvoerder opheldering gevraagd aan het kabinet over de uitspraken van Donner. Zowel de Eerste als de Tweede Kamerfractie van de oppositiepartij dringt aan op een parlementair onderzoek naar de besluitvorming rond de oorlog in Irak. De enige manier om de waarheid boven tafel te krijgen is volgens Böhler om alle partijen, ook ambtenaren, te horen onder ede.
Coalitiepartijen CDA, PvdA en ChristenUnie hebben in het regeerakkoord afgesproken dat er deze kabinetsperiode geen onderzoek komt. Maar mogelijk dat de Eerste Kamer, met steun van de PvdA, wel tot een onderzoek gaat besluiten.