Sommige historici zeggen dat het te vroeg is om nu al een oordeel te vellen, maar vele hebben dat al wel gedaan. „Het is moeilijk om een president aan te wijzen, die, geconfronteerd met crises in de wereld en thuis, zo duidelijk is mislukt als Bush", luidde de conclusie van een rondvraag onder 109 vooraanstaande historici die onlangs werd gehouden.Drie op de vier Amerikanen is blij dat Bush vertrekt, bleek uit een onderzoek van CNN. De enorme binnenlandse steun die hij genoot na de aanslagen van 11 september 2001 is al lang verdwenen. Keerpunt was Katrina in 2005. Door zijn povere reactie op de rampzalige overstromingen die de orkaan veroorzaakte raakte hij zijn contact met de bevolking kwijt, zeiden voormalige adviseurs van de president onlangs in interviews.

Overzee wordt zijn erfenis grotendeels bepaald door de slepende en peperdure oorlog in Irak, die in bijna zes jaar tijd aan 4200 Amerikaanse militairen het leven heeft gekost en aan zeker 100.000 Irakezen. Massavernietigingswapens, de officiële reden voor de aanval, zijn nooit gevonden. Bush vloog vorige maand naar Bagdad om de vooruitgang op veiligheidsgebied te benadrukken sinds de troepenversterking in 2007, maar het beeld werd bepaald door een president die moest bukken voor twee schoenen die een Iraakse journalist naar hem gooide.

Ook de impasse rond het nucleaire programma van Iran is onopgelost. In Afghanistan, dat volgens critici is verwaarloosd omdat Bush was geobsedeerd door Irak, zijn de Taliban nog lang niet verslagen. Osama bin Laden is niet gevangen of gedood. Bush’ poging om een vredesregeling tussen Israël en de Palestijnen tot stand te brengen kwam veel te laat, oordelen analisten. Guantanamo Bay, waar vermeende terrorismeverdachten zonder vorm van proces worden vastgehouden, werd internationaal scherp veroordeeld. Vooral in Europa was er ook veel ongenoegen over de weigering van Bush om internationale klimaatverdragen te tekenen. Bijna vergeten zou worden dat hij tientallen miljarden dollars voor de strijd tegen aids in Afrika heeft uitgetrokken, waardoor miljoen mensen van de dood zijn gered.

Maar het is de economische crisis die de genadeklap was voor Bush en zijn partij. De financiële en zakenwereld profiteerden onder Bush dankzij diens beleid van verregaande deregulering. Maar daarmee werd ook de kiem gelegd voor de diepe recessie die miljoenen mensen hun baan, hun huis, hun ziektekostenverzekering en hun pensioen kostte. Uitgerekend Bush, die wars is van overheidsbemoeienis, moest zijn toevlucht nemen tot drastische steunmaatregelen in een poging erger te voorkomen.

Bush was de laatste weken druk bezig geweest om zijn nalatenschap glans te geven. Hij gaf meer afscheidinterviews dan zijn voorgangers. Tijdens zijn laatste persconferentie erkende hij hier en daar een fout, maar verdedigde zijn besluiten ferm. „Ik denk niet dat je een regeerperiode werkelijk goed kunt beoordelen voordat de nodige tijd is verstreken", zei hij.