Zuidoost-Europa zit zonder gas
Alle leveringen van Russisch aardgas aan Bulgarije, Turkije, Griekenland en Macedonië via pijpleidingen in Oekraïne zijn vandaag stilgevallen door het gasconflict tussen Moskou en Kiev. Dat liet het Bulgaarse ministerie van Economische Zaken dinsdag weten.
De leveringen werden maandagnacht opgeschort. Eerder meldden ook andere landen, zoals Tsjechië, Kroatië en Roemenië, dat de gasleveringen vanuit Rusland zijn afgenomen door het conflict.Het Bulgaarse gasbedrijf Bulgargaz zegt niet te weten waarom de toevoer is opgeschort en hoe lang die zal duren. De Bulgaarse gasvoorraad is voldoende om de behoefte van het bedrijfsleven „gedurende enkele dagen” te dekken.De Turkse minister van Energie Hilmi Güler bevestigde dat de aanvoer van Russisch aardgas via Europa maandagochtend volledig stil is komen te liggen. Turkije probeert het tekort met aanvoer van elders te compenseren.
Het Russische staatsgasconcern Gazprom heeft de gaskraan naar Oekraïne gisteren grotendeels dichtgeschroefd wegens een conflict over achterstallige betalingen en prijzen. Daardoor zijn ook de leveringen van Russisch aardgas aan Europese landen verstoord geraakt. Ongeveer 80 procent van de Russische gas-export naar Europa loopt via pijpleidingen in Oekraïne.
Rusland stopte op 1 januari met gasleveranties aan Oekraïne vanwege aanhoudende ruzies over betalingen voor gasleveranties en de gasprijs voor het komende jaar. Maar gas bestemd voor Europese landen wordt nog wel vervoerd door pijleidingen die door Oekraïne lopen. Volgens de Russen tapt Oekraïne dit gas illegaal af.
Volgens Gazpromtopman Alexei Miller zouden de Oekraïeners al 65,3 miljoen kubieke meter gas hebben „gestolen.” Volgens de Russen heeft Kiev nog een rekening van 1,6 miljard dollar openstaan voor de invoer van gas in november en december. Daarbovenop komen boetes van 450 miljoen dollar (333 miljoen euro) voor het te laat betalen.
Een verdere vermindering van het gastransport via Oekraïne vergroot de zorgen van landen als Tsjechië, Griekenland, Kroatië, Bulgarije, Turkije en Roemenië. Zij gaven de afgelopen dagen al aan minder Russisch gas te ontvangen door de ruzie. De Nederlandse gasvoorziening komt door het conflict tussen Rusland en Oekraïne niet in gevaar. Een woordvoerder van GasTerra, de voornaamste gasleverancier van Nederland, heeft dit gisteren gezegd.
GasTerra, tot nog toe de enige Nederlandse leverancier die Russisch gas inkoopt, levert jaarlijks zo’n 80 miljard kubieke meter gas voor verkoop in Nederland en daarbuiten. Een klein deel daarvan, 4 miljard kubieke meter, komt uit Rusland.„Stel dat het Russische gas zou wegvallen, dan kunnen we dat met eigen gas goed opvangen”, aldus de GasTerrawoordvoerder. „Maar het Russische gas dat wij afnemen komt door Wit-Rusland en Polen. Als door Oekraïne geen gas meer stroomt, heeft dat eerder effect op landen als Tsjechië, Oostenrijk, Duitsland en Italië.”
Als gevolg van een soortgelijk gasconflict twee jaar geleden en door de winter hebben deze landen volgens de woordvoerder flinke reserves aangelegd. „Er ontstaan pas problemen als de boycot langer dan een week aanhoudt.”Nederland verbruikt jaarlijks zo’n 40 à 45 miljard kubieke meter gas. Ruim de helft daarvan, 28 miljard kubieke meter, komt van GasTerra. Het overige deel wordt door bedrijven zoals Essent en Nuon ingekocht in onder meer Noorwegen.De Europese Commissie verwacht de komende weken geen problemen met de levering van gas aan burgers in de Europese Unie. Recente Russische leveringsproblemen aan Oost-Europese landen zijn op dit moment veelal hersteld. De voorraadtanks in de Europese Unie zijn nog voor 70 tot 90 procent vol.