Hans Smits, president-directeur van het Havenbedrijf Rotterdam, is een optimistisch mens. In tijden van neergang ziet hij altijd licht aan de horizon. „Een dip hoort bij de haven. In de afgelopen dertig jaar hebben we twintig jaar groei gehad en tien jaar krimp. Het is een reguliere dip, zij het dit keer een forse.”
De havenbaas meldde dinsdag dat de goederenoverslag in de Rotterdamse haven dit jaar, ondanks een slecht vierde kwartaal, toenam tot een recordniveau van 420 miljoen ton.Tegelijk zei hij erbij dat 2009 een moeilijk jaar zal worden voor de grootste haven van Europa. Hoe groot de negatieve groei zal zijn, durfde hij niet exact te voorspellen. „De daling ligt tussen de 5 en 8 procent.”

De wereldwijde financiële crisis gaat de Rotterdamse haven, en daarmee een van de belangrijkste peilers van de Nederlandse economie, dus niet voorbij. Vanaf oktober liep de vraag naar stroom en cokeskolen sterk terug. De vraag naar elektriciteit is in Duitsland met 15 procent gedaald. Volgend jaar daalt de overslag van cokeskolen voor de staalindustrie mogelijk met 20 procent.

Het staalbedrijf Arcelor Mittal legde vier hoogovens stil die tot voor kort 6,5 miljoen ton erts via Rotterdam betrokken. Andere klanten namen ook nog eens 3 miljoen ton minder af.

Is de economische crisis in de haven te zien?
Smits: „De eerste drie kwartalen van 2008 hadden we een groei van ruim 6 procent. In het vierde kwartaal stortte de handel in. We hebben minder beladen schepen.”

Zal het bedrijven de kop kosten?
„Ik heb daar geen signalen van. Het is een unieke situatie. Alle continenten op de wereld zitten in een recessie. Zo’n situatie is sinds de Tweede Wereldoorlog niet meer voorgekomen. Gaat het goed met de wereldeconomie dan gaat het ook goed met ons. Gaat het minder, dan merken we dat.”

Maakt u zich zorgen om de werkgelegenheid?
„Ongetwijfeld zullen mensen hier en daar hun baan verliezen, onder andere in de transportsector. Maar we hebben ieder jaar in de haven ook nieuwe mensen nodig.”

Tast de crisis uw concurrentiepositie aan?
„Kwaliteit komt nu bovendrijven, letterlijk en figuurlijk. Er komen steeds grotere schepen en wij zijn er klaar voor. Andere havens zullen afhaken.”

Gaat u door met de aanleg van de Tweede Maasvlakte?
„Onverminderd. In 2013 kunnen de eerste schepen komen. Tot 2020 investeren we 2 miljard euro in Maasvlakte 2. Eenzelfde bedrag steken we in verbetering van bestaand havengebied.”

Maakt u de opening mee?
Smits (58): „Als ik gezond blijf zou ik dat graag willen. Mijn contract is met vier jaar verlengd, dus dat moet kunnen.”